Badania profilaktyczne kierowców, a zwolnienie z VAT
Zgodnie ze stanowiskiem organu podatkowego wyrażonym w interpretacji indywidualnej z dnia 22 stycznia 2021 r. sygn. akt. 0111-KDIB3-2.4012.805.2020.2.ASZ, badania psychologiczne kierowców oraz badania w zakresie psychologii transportu realizowane z inicjatywy i na koszt osoby badanej nie służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a co za tym idzie - nie mogą być objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług.
W analizowanym w interpretacji stanie faktycznym podatnik w ramach prowadzonej działalności wykonuje badania zarówno na podstawie skierowania od pracodawcy, jak i indywidualnie (z inicjatywy i na koszt klienta). Świadczenia udzielane przez psychologa w ramach medycyny pracy należy podzielić na badania psychotechniczne (np. dla pracowników korzystających z samochodów dla celów służbowych) oraz badania z zakresu psychologii transportu (dotyczą np. kierowców karetek). Celem wskazanych badań jest określenie m.in. sprawności intelektualnej, cech osobowościowych, koordynacji ruchowej i przestrzennej, procesów poznawczych u kandydata/pracownika. Wnioskodawca nie jest podmiotem leczniczym i nie jest wpisany do rejestru podmiotów wykonującą działalność leczniczą, prowadzonego przez wojewodę. Osoba zatrudniona przez Wnioskodawcę posiada zaświadczenie o wpisie do rejestru psychologów służby medycyny pracy.
Wnioskodawcę interesowało ustalenie, czy wykonywane w ramach Pracowni Medycyny Pracy oraz w pracowni psychologicznej badania dla kierowców oraz badania psychologiczne w zakresie psychologii transportu korzystają ze zwolnienia z podatku VAT w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: uptu) bez względu na to czy realizowane są w ramach badań z zakresu medycyny pracy (na podstawie skierowania od pracodawcy, w związku z art. 229 Kodeksu Pracy) lub indywidualnie, z inicjatywy i na koszt osoby badanej.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 uptu zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Zatem, jak wywiódł organ, z uwagi na niespełnienie przez Wnioskodawcę przesłanki podmiotowej (Wnioskodawca nie jest podmiotem leczniczym), świadczone usługi badań psychologicznych kierowców oraz badań w zakresie psychologii transportu nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 uptu, zwolnieniu podlegają również usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:
- lekarza i lekarza dentysty,
- pielęgniarki i położnej,
- medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 2190, z późn. zm.),
- psychologa.
W dalszej części omawianej interpretacji organ rozpatrzył więc możliwość zastosowania zwolnienia od podatku świadczonych usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d uptu.
Jako, że żona Wnioskodawcy posiada zaświadczenie o wpisie do rejestru psychologów służby medycyny pracy oraz posiada wykształcenie w zakresie psychologii transportu, organ stwierdził, iż w analizowanym przypadku spełniona jest przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu w odniesieniu do badań psychologicznych wykonywanych przez Wnioskodawcę.
Jednakże możliwość zastosowania omawianego zwolnienia organ stwierdził tylko w przypadku badań kierowców oraz badań psychologicznych w zakresie psychologii transportu, realizowanych w ramach medycyny pracy (na podstawie skierowania od pracodawcy, w związku z art. 229 Kodeksu Pracy). Badania te są bowiem częścią profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, sprawowanej przez służbę medycyny pracy w ramach wstępnych, okresowych i kontrolnych badań pracowników oraz umożliwiają zarówno zapobieganie, jak i wykrywanie chorób oraz kontrolowanie stanu zdrowia pracowników.
Z kolei w przypadku badań dla kierowców oraz badań psychologicznych w zakresie psychologii transportu realizowanych z inicjatywy i na koszt osoby badanej bez skierowania od pracodawcy organ stwierdził, iż nie mogą być objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d uptu. Zdaniem organu takie usługi nie mają zasadniczo na celu opieki medycznej służącej profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Ich celem nie jest zapobieganie i wykrywanie chorób, czy monitorowanie stanu zdrowia pracowników, zaś wydanie zaświadczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku dla prywatnych celów danej osoby.