Brak straty, a zwolnienie z obowiązków w cenach transferowych
Zwolnienie z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych przysługuje tym podatnikom, którzy nie ponieśli straty na tym źródle z którym jest związana dana transakcja.
Nowe regulacje o cenach transferowych, które zasadniczo obowiązują od początku 2019 r. wprowadziły nowe zwolnienie z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej, które dotyczy transakcji między krajowymi podmiotami: o ile każdy z tych podmiotów, za rok za który sporządzana jest dokumentacja podatkowa:
- nie był podmiotem zwolnionym podmiotowo z CIT,
- nie osiągał dochodów zwolnionych z opodatkowania (w związku z uzyskaniem zezwolenia na prowadzenie działalności w SSE lub uzyskaniem decyzji o wsparciu, zgodnie z ustawą o wspieraniu nowych inwestycji),
- nie poniósł straty podatkowej.
(art. 11n pkt 1 ustawy o CIT; art. 23z pkt 1 ustawy o PIT)
W przypadku podatników podatku CIT istotne wątpliwości dotyczyły ostatniego warunku – czyli braku straty podatkowej. Obecnie bowiem w podatku CIT wyodrębnia się dwa źródła przychodów (zyski kapitałowe i działalność operacyjna). Z podziałem na źródła wiąże się również obecna definicja straty podatkowej, którą jest sytuacja, w której koszty uzyskania przychodów dotyczące danego źródła przewyższają przychody uzyskane z tego źródła przychodów.
W związku z brakiem doprecyzowania kwestii źródła w którym nie może wystąpić strata pojawiły się wątpliwości, czy zwolnienie z obowiązku będzie przysługiwało wówczas, gdy strata będzie występowała na jednym źródle przychodów (w praktyce najczęściej na zyskach kapitałowych), a sama transakcja ma wpływ na wysokość dochodu z drugiego źródła (w praktyce z działalności operacyjnej).
Początkowo organy podatkowe zajmowały restrykcyjne dla podatników stanowisko, wskazując, że skoro przepis nie precyzuje, na którym źródle przychodów nie może wystąpić strata, aby podatnik mógł skorzystać z preferencji, to strata ta nie może wystąpić na obu źródłach przychodu. W związku z powyższym wystąpienie straty na zyskach kapitałowych wykluczałoby możliwość skorzystania ze zwolnienia, pomimo tego że sama transakcja najczęściej przekłada się na wysokość dochodu/ straty z działalności operacyjnej.
(interpretacja indywidualna z 22 sierpnia 2019 r. (0111-KDIB1-2.4010.260.2019.1.MS)).
Obecnie jednak organy zajmują stanowisko bardziej przyjazne dla podatników, wskazując że podatnik może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych, o ile nie została przez obie strony transakcji poniesiona strata podatkowa na tym źródle z którym jest związana analizowana transakcja (najczęściej będzie to działalność operacyjna). Natomiast kwestia poniesienia straty podatkowej na drugim źródle przychodów powinna pozostawać bez znaczenia. Oczywiście pozostałe warunki wskazane w art. 11n pkt 1 ustawy o CIT również powinny być spełnione.
(interpretacja indywidualna z 3 stycznia 2020 r. - 0111-KDIB1-3.4010.481.2019.1.IZ).
Taka interpretacja tego przepisu jest oczywiście zasadna i wydaje się być zgodna z celem przepisu. Obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej powinien bowiem dotyczyć tych transakcji, które mogą mieć ujemny wpływ na wynik podatnika, czyli wpływają na poniesienie straty. W sytuacji natomiast gdy obie strony transakcji wykazują dochód na działalności operacyjnej nie jest celowe analizowanie tej transakcji, tylko z tego względu że na zyskach kapitałowych (czyli drugim źródle przychodów, z którym nie wiąże się analizowana transakcja) została poniesiona strata.
Tym niemniej zasadne wydaje się doprecyzowanie treści przepisu, poprzez wskazanie, że warunek braku poniesienia straty, dotyczy tego źródła z którym się wiąże analizowana transakcja.