Dobrowolne umorzenie udziałów może podlegać obowiązkowi sporządzenia DCT
Również w przypadku umorzenia dobrowolnego należy przeanalizować, czy nie występuje obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych.
Oprócz typowych transakcji gospodarczych, realizowanych między podmiotami powiązanymi, mogą być również realizowane zdarzenia mające na celu przenoszenie własności udziałów lub akcji. Jednym z przykładów zdarzeń, których może to dotyczyć jest umorzenie dobrowolne udziałów lub akcji, które podlega na nabyciu udziałów przez spółkę w drodze umorzenia (art. 199 i art. 359 KSH). Co istotne umorzenie to może być przeprowadzone zarówno za wynagrodzeniem, jak i bez wynagrodzenia.
W przypadku umorzenia udziałów, które są realizowane zasadniczo pomiędzy podmiotami powiązanymi zachodzą wątpliwości, czy podlegają one pod obowiązki w zakresie cen transferowych.
Wątpliwości te były również przedstawiane przez spółkę, która posiadała udziały w kapitale spółki zależnej, które miały podlegać umorzeniu. We wniosku o wydanie interpretacji spółka wskazała, że dokumentacja cen transferowych powinna być sporządzana dla transakcji o charakterze handlowym. Zdaniem spółki takiego charakteru nie ma umorzenie udziałów, którego nie można utożsamiać z transakcją sprzedaży udziałów. Jednocześnie o braku konieczności sporządzenia dokumentacji cen transferowych świadczą trudności związane z rynkową wyceną wynagrodzenia wynikające ze specyfiki transakcji (czyli z faktu, że jest ona realizowana wyłącznie między podmiotami powiązanymi).
W wydanej interpretacji podatkowej Dyrektor KIS uznał stanowisko podatnika za prawidłowe, odstępując od uzasadnienia (interpretacja indywidualna z dnia 1 grudnia 2017 r. - 0111-KDIB1-2.4010.320.2017.1.ANK).
W interpretacji indywidualnej z dnia 6 marca 2019 r. (DPP13.8221.112.2018.GTM) szef KAS postanowił zmienić powyżej wskazaną interpretację, uznając stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Szef KAS uznał, że pojęcie transakcji należy rozumieć szeroko, obejmując nim wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr. W związku z tym również zbycie udziałów w celu umorzenia należy uznać za transakcję.
Jednocześnie organ uznał, że umorzenie udziałów może nastąpić również między podmiotami, które na podstawie przepisów o podatkach dochodowych są uznawane za niepowiązane (tj. podmiotów, których udział w innym podmiocie nie przekracza 25%. Niestety organ nie odniósł się do kwestii tego, w jaki sposób należy ocenić rynkowość takiej transakcji.
W konsekwencji organ uznał, że umorzenie udziałów może podlegać obowiązkowi sporządzenia dokumentacji cen transferowych, o ile wartość transakcji przekracza progi istotności transakcji. Należy jednocześnie wskazać, że analizowana interpretacja dotyczy sytuacji, w której umorzenie udziałów miało być dokonywane za odpłatnością. Natomiast w zakresie transakcji dotyczących nieodpłatnego zbycia udziałów w celu ich umorzenia na moment pisania niniejszego tekstu obowiązują pozytywne dla podatników stanowiska, mówiące o braku obowiązku sporządzenia dokumentacji cen transferowych (np. interpretacja indywidualna z dnia 1 września 2017 r. (0111-KDIB1-3.4010.223.2017.1.BM)).
Należy wskazać, że zmieniona interpretacja została wydana w odniesieniu do stanu prawnego, obowiązującego do końca 2018 r. Biorąc pod uwagę szeroką definicje transakcji kontrolowanej na gruncie nowych przepisów o cenach transferowych (tj. art. 11a ust. 1 pkt 6 CIT i art. 23m ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT) należy uznać, że zmienione stanowisko organów podatkowych będzie miało zastosowanie również do tych nowych regulacji (oczywiście pod warunkiem, że wartość transakcji będzie przekraczała progi istotności transakcji – czyli 2 mln euro).
