Estoński CIT- 50% wydatków to kwota brutto a nie netto z faktury
W ocenie fiskusa, podatnik, który korzysta z estońskiego CIT, ma obowiązek ustalać podstawę opodatkowania od wydatków w zakresie aut osobowych, biorąc pod uwagę wartość brutto wydatku.
Okoliczność skorzystania z prawa odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego oraz fakt, że w kosztach ujmowana jest druga połowa VAT wykazanego na fakturze, przy kalkulacji podatku nie ma znaczenia.
Ustalając wartość ukrytych zysków w rozumieniu art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość wydatków w kwocie brutto (tj. wraz naliczonym podatkiem VAT. Takie stanowisko zaprezentowano w interpretacji z dnia 10 listopada 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, 0111-KDIB1-2.4010.276.2022.2.AK
Czytamy w tej interpretacji, że podatnik opodatkowany ryczałtem jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych na podstawie przepisów o rachunkowości w sposób, który zapewni prawidłowe określenie wysokości zysku (straty) netto, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku.
Zgodnie zaś z art. 3 ust. 1 pkt 31 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, illekroć w ustawie jest mowa o kosztach i stratach - rozumie się przez to uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Natomiast wydatek stanowi wypływ środków pieniężnych z jednostki.
W związku z powyższym w świetle ustawy o rachunkowości pojęcie kosztu nie jest tożsame z pojęciem wydatku. Dla przykładu:
- odpisy amortyzacyjne są kosztem jednostki ale nie wydatkiem,
- nabycie paliwa do samochodu jest kosztem zużycia materiałów (co do zasady cena nabycia jest w kwocie netto, tj. bez podatku VAT jeżeli podatek ten podlega odliczeniu na podstawie odrębnych przepisów). Jednocześnie uregulowanie płatności z tytułu jego zakupu jest wydatkiem jednostki - rozchód środków pieniężnych następuje np. z rachunku bankowego w kwocie brutto tj. łącznie z VAT.
A zatem ustawa o rachunkowości wskazuje, że cena nabycia czy też koszt są pomniejszane o VAT w przypadku gdy podlega on odliczeniu na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast wydatek jest ujmowany w księgach rachunkowych w kwocie brutto.
Przechodząc natomiast do przepisów ustawy o CIT, należy zwrócić uwagę, iż art. 28m ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT mówi o wydatkach i odpisach amortyzacyjnych oraz odpisach z tytułu trwałej utraty wartości, które związane są z używaniem samochodów osobowych, środków transportu lotniczego, taboru pływającego oraz innych składników majątku. Zgodnie z art. 28m ust. 4 pkt 2 lit. b ustawy o CIT, 50% wydatków i odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości związanych z tzw. użytkiem mieszanym składników majątku podatnika, należy zaliczyć do dochodu z tyt. ukrytych zysków.
W świetle powyższego ustalając wartość ukrytych zysków w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych przez Wspólników na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość tych wydatków w kwocie brutto.
W konsekwencji wydatki eksploatacyjne związane z samochodami użytkowanymi przez wspólników również do celów prywatnych stanowią ukryty zysk w wysokości 50% tych wydatków w wartości brutto.
Komentarz autora
Powyższa, dość zaskakująca interpretacja jest przykładem tego, że przepisy w zakresie estońskiego CIT zwierają bardzo ogólne normy prawne, które podatnicy sami starają się odkodowywać w taki sposób, aby było to zgodne z intencją prawodawcy. Niestety trudno czasami się domyśleć co ustawodawca miał na myśli. Praktyka stosowania przepisów już dziś pokazuje, że trudno na wiele pytań znaleźć logiczną odpowiedzi. Zakładam, że prawie wszyscy podatnicy, którzy są aktualnie na estońskim CIT, kalkulując podstawę opodatkowana od wydatków samochodowych zaliczanych do ukrytych zysków biorą pod uwagę – na logikę - tylko kwotę netto z faktury oraz połowę VAT naliczonego, który obciąża koszty. Jak się okazuje, logika przy estońskim CIT czasami może być zawodną.
