Nowe rozporządzenia oraz obwieszczenie dotyczące cen transferowych
Minister Finansów wydał nowe rozporządzenia dotyczące cen transferowych oraz obwieszczenie dotyczące poziomu oprocentowania, który jest uznawany za rynkowy przy umowach pożyczek.
Od 1 stycznia 2019 r. obowiązują nowe regulacje dotyczące cen transferowych. Co do zasady będą one miały zastosowanie do transakcji, które są realizowane od początku roku podatkowego, który rozpocznie się po 31 grudnia 2018 r. Jednocześnie podatnicy mogą się zdecydować na stosowanie tych zasad już dla transakcji realizowanych w 2018 r.
Rozporządzenia dotyczące cen transferowych
W celu ułatwienia podatnikom wypełnienia obowiązków z zakresu cen transferowych, do obu ustaw o podatkach dochodowych zostały wydane następujące rozporządzenia:
1. Rozporządzenie w sprawie dokumentacji cen transferowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2509 – PIT; Dz. U. z 2018 r., poz. 2479 – CIT) – rozporządzenie określa szczegółowy zakres elementów lokalnej dokumentacji cen transferowych i grupowej dokumentacji cen transferowych.
Na podstawie znowelizowanych przepisów, w ustawach zostały wymienione jedynie ogólne elementy konstrukcyjne. Natomiast rozporządzenia uszczegółowiają przepisy ustaw wskazując na szczegółowy zakres poszczególnych elementów. Zakres elementów dokumentacji został dostosowany do wytycznych OECD.
Do nowych elementów konstrukcyjnych, na które warto zwrócić uwagę należy m.in: konieczność przedstawienia danych w postaci elektronicznej (np. w formie arkusza kalkulacyjnego), które były brane pod uwagę przy sporządzeniu analizy porównawczej. Powyższe powinno umożliwić prześledzenie organowi kontrolującemu sposobu sporządzenia tej analizy.
2. Rozporządzenie w sprawie cen transferowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2502 – PIT, Dz. U. z 2018 r., poz. 2491 – CIT). W tym rozporządzeniu zostały określone następujące kwestie:
a) badania porównywalności transakcji, w tym kryteriów, które muszą być uwzględnione przy badaniu,
b) definicje metod weryfikacji cen transferowych,
c) analiza cen transferowych w zakresie restrukturyzacji.
Istotną kwestią, która zostaje wprowadzona na podstawie tego rozporządzenia, jest zakaz stosowania przy analizie porównywalności transakcji danych zewnętrznych, które nie są powszechnie dostępne. Zgodnie z założeniami, powyższe ma dotyczyć zarówno sytuacji sporządzania dokumentacji przez podatnika, jak i weryfikacji tej dokumentacji przez organy podatkowe. Powyższe koresponduje z koniecznością wskazania w analizie porównywalności źródła i sposobu pozyskania danych wykorzystanych w analizie. Dzięki temu zarówno organ podatkowy analizujący dokumentację podatnika, jak i podatnik, u którego została wszczęta kontrola mogą się odnieść do ustaleń poczynionych przez drugą stronę.
Natomiast w zakresie definicji metod weryfikacji cen transferowych zostały one uproszczone i oparte na dotychczasowych doświadczeniach OECD.
3. Rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2499 – PIT, Dz. U. z 2018 r., poz. 2474 – CIT). Rozporządzenie reguluje zasady występowania przez podatników o dokonanie korekty jego dochodów (związanej zasadniczo z doszacowaniem dochodów podmiotu powiązanego przez organy podatkowe drugiego państwa), a także tryb rozpatrywania takiego wniosku.
4. Rozporządzenie w sprawie informacji o cenach transferowych (Dz. U. z 2018 r., poz. 2515 – PIT, Dz. U. z 2018 r., poz. 2487 – CIT). Rozporządzenie (oraz załącznik do rozporządzenia) zawierają szczegółowy zakres danych, które będą wykazywane w informacji. Informacja o cenach transferowych będzie sporządzana przez podatników zobowiązanych do sporządzenia dokumentacji podatkowej (jak również zwolnionych z obowiązku dokumentacyjnego ze względu na wykonywanie wyłącznie transakcji z podmiotami krajowymi, w których żadna ze stron nie wykazuje straty podatkowej i nie podlega zwolnieniu podmiotowemu, ani też zwolnieniu z opodatkowania dochodów uzyskiwanych na obszarze SSE). Ta informacja będzie sporządzana za pomocą środków komunikacji elektronicznej w oparciu o format xml.
Obwieszczenie dotyczące oprocentowania pożyczek
Oprócz powyższych rozporządzeń Minister Finansów ogłosił rodzaje bazowych stóp procentowych i marży dla potrzeb cen transferowych (M.P. z 2018, poz. 1286). Jedno obwieszczenie zostało ogłoszone dla obu podatków dochodowych. Przypomnijmy, że zgodnie z nowymi przepisami dla pożyczek, których oprocentowanie będzie ustalone w oparciu o bazową stopę procentową i marżę, organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika. Pożyczka musi przy tym spełniać warunki wskazane w ustawie:
- nie występują koszty pozaodstetkowe,
- pożyczka została udzielona maksymalnie na okres 5-letni,
- łączny poziom należności (oraz zobowiązań) z tytułu pożyczek z podmiotami powiązanymi – liczony odrębnie dla pożyczek udzielonych i zaciągniętych nie przekracza w ciągu roku 20 mln zł,
- pożyczkodawca nie jest podmiotem z raju podatkowego.
Istotną korzyścią dla podatników stosujących ten rodzaj oprocentowania przy pożyczkach wewnątrzgrupowych jest brak obowiązku zamieszczania analizy cen transferowych w dokumentacji cen transferowych sporządzanej dla tej transakcji.
W obwieszczeniu jako podstawowy rodzaj bazowej stopy procentowej przyjęto 3-miesięczny:
- WIBOR – dla pożyczek w złotych,
- EURIBOR – dla pożyczek w euro,
- LIBOR (USD/CHF/GBP) – dla pożyczek odpowiednio w dolarach, frankach szwajcarskich i funtach brytyjskich.
Natomiast marża wynosi 2 punkty procentowe.
W przypadku, gdy poziom bazowej stopy procentowej będzie ujemy, wówczas nie uwzględniamy tej wartości w dalszych obliczeniach, a wymagane oprocentowanie pożyczki będzie równe poziomowi marży.
Z uzasadnienia do rozporządzenia wynika, że stosowanie oprocentowania wynikającego z obwieszczenia jest prawem stron transakcji i mogą one ustalić zasady oprocentowania w wysokości innej niż wskazana w obwieszczeniu. Oczywiście powyższe będzie powodowało konieczność sporządzenia analizy cen transferowych, która ma pozwolić na wykazanie, że zasady oprocentowania analizowanej pożyczki były rynkowe (np. w związku z trudniejszą sytuacją finansową pożyczkodawcy było konieczne ustalenie wyższego oprocentowania).
Podobnie w sytuacji, kiedy pożyczka nie spełnia warunków niezbędnych do korzystania z uproszczeń w zakresie oprocentowania (np. ze względu na dłuższy okres obowiązywania umowy) strony transakcji muszą sporządzić pełną analizę cen transferowych, która nie może poprzestawać na wskazaniu oprocentowania z obwieszczenia (choć jest ono pewną wskazówką, co do tego jak kształtować wysokość oprocentowania).
Z ustaw o podatkach dochodowych wynika konieczność wydawania obwieszczenia nie rzadziej niż raz w roku. Jednocześnie w przypadku istotnych zmian warunków ekonomicznych, które spowodują, że oprocentowanie wskazane w obwieszczeniu będzie istotnie odbiegało od warunków rynkowych, zasadne może być ich częstsze wydawanie.
