Obwiązek stosowania split payment do zaliczek
Od listopada br. przy płatnościach za towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT obowiązuje mechanizm podzielonej płatności w każdym przypadku, w którym i dostawa została udokumentowana fakturą wystawioną przez czynnego podatnika VAT na wartość ogółem do zapłaty przekraczającą 15 000 zł.
Uwaga:
- podzieloną płatność stosują podatnicy VAT zarówno o statusie „czynny” jak i „zwolniony” (nie stosują go osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej przy prywatnych płatnościach),
- przesłanką do zastosowania obowiązkowego split payment jest wartość faktury brutto przekraczająca 15 000 zł - wartość objętych tą fakturą towarów lub usług z załącznika nr 15 może być niższa,
- obowiązkowy split payment dotyczy kwoty VAT przypadającej na objęte fakturą towary i usługi wymienione w załącznik nr 15, w pozostałym zakresie mechanizm podzielonej płatności jest dobrowolny.
Przepisy o split payment stosuje się odpowiednio przy zapłacie zaliczek opodatkowanych VAT. W komunikacie przelewu należy wówczas w miejsce informacji o numerze faktury wpisać słowo „zaliczka”.
Odpowiednio stosować - czyli jak?
W tym zakresie oczywistym jest, że obecnie przy płatnościach zaliczkowych dobrowolnie split payment może być stosowany zarówno wtedy, gdy zapłata następuje na podstawie faktury jak i wówczas, gdy faktura nie została jeszcze wystawiona.
Wątpliwości może budzi natomiast to, jakimi kryteriami kierować się przy identyfikacji zaliczek, do których split payment jest obowiązkowy.
Ustawodawca nie przewidział dodatkowych warunków dla obowiązku MPP przy zaliczkach, aktualne pozostają zatem wymogi właściwe dla zapłaty za faktury, tj.:
- zapłata zaliczki powinna następować na rzecz sprzedawcy będącego czynnym podatnikiem VAT,
- wartość brutto towarów/usług dostarczanych w ramach zaliczkowanej dostawy ma przekraczać 15 000 zł, oraz
- zaliczkowana dostawa obejmuje towary lub usługi z załącznika 15 do ustawy o VAT.
Mając na uwadze powyższe kryteria, dla obowiązku zastosowania obowiązku MPP przy zapłacie zaliczki istotna jest wartość zaliczkowanej dostawy/usługi oraz to, aby obejmowała ona towary/usługi wymienione w załączniku nr 15. Kwota dokonywanej jednorazowo płatności, jak również brak faktury nie ma tutaj znaczenia.
Znajduje to odzwierciedlenie w stosunku do faktury rozliczeniowej, która w przypadku gdy odnosi się do zaliczkowanej dostawy/usługi o wartości przekraczającej 15 000 zł, obejmującej towary lub usługi z załącznika nr 15, powinna zostać oznaczona i opłacona obowiązkowo MPP bez względy na kwotę wynikającej z niej płatności.
Przykład:
Spółka zamówiła 3 komputery (poz. 60 załącznika nr 15) w cenie netto 5 000 zł/szt.
Zgodnie z umową warunkiem dostawy jest zapłata zaliczki w wysokości 20% wartości zamówienia.
Spółka zapłaciła zaliczkę w kwocie 3 690 zł., której otrzymanie Dostawca (czynny podatnik VAT) kontrahent potwierdził fakturą zaliczkową:
Komputery 3 szt. x 5 000 zł wartość netto 15 000 zł VAT 23% 3450 zł brutto 18 450 zł.
Otrzymana zaliczka: netto 3 000 zł VAT 690 zł brutto 3 690 zł.
Następnie kontrahent zrealizował dostawę i wystawił fakturę rozliczeniową na pozostałą część należności:
Pozostało do zapłaty: netto 12 000 zł VAT 2 760 zł brutto 14 700 zł.
Pomimo, że wynikające z ww. faktur kwoty poszczególnych płatności nie przekraczały 15 000 zł, to z uwagi na wartość zaliczkowanej dostawy przekraczającą ten limit oraz fakt, że dostawa ta obejmowała (tutaj akurat wyłącznie) towary z załącznika nr 15, Spółka przy obu płatnościach, tj. zaliczce i zapłacie za fakturę rozliczeniową, powinna zastosować obowiązkowo split payment. Z kolei Dostawca powinien odpowiednio oznaczyć obie wystawione przez siebie faktury „Mechanizm podzielonej płatności”.
