?Pakiet mobilności? a diety z tytułu podróży służbowych kierowców
W związku z wprowadzeniem zmian w ramach pakietu mobilności, zmianie uległy niektóre zapisy ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. czas pracy kierowców. Kierowcy wykonujący przewozy międzynarodowe nie mają już prawa do diet z tytułu odbywanych podróży służbowych.
Na skutek nowelizacji ustawy o czasie pracy kierowców, od 2 lutego 2022 r. ,obowiązuje zmieniona treść art. 21a, która wskazuje, że kierowcy wykonującemu krajowe przewozy drogowe w podróży służbowej przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem tego zadania służbowego, ustalane na zasadach określonych w przepisach art. 775 § 3-5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Przed zmianami, przepis art. 21a ustawy czas pracy kierowców wskazywał, że kierowcy w podróży służbowej, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem tego zadania służbowego, a więc nie ograniczało prawa do opisywanych należności w zależności czy kierowca wykonuje krajowe, czy też międzynarodowe przewozy drogowe.
Ustawodawca dodał również nowy uregulowania szczególne odnoszące się do kierowcy, który wykonuje zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych. Zgodnie z art. 21b kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. W tym miejscu należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 775 § 1 Kodeks pracy, pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że aktualnie pracownikom kierowcom nie przysługują diety na pokrycie zwiększonych kosztów z tytułu wyjazdów służbowych zagranicznych.
Do kierowcy wykonującego zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych stosuje się w zakresie ustalania podstawy wymiaru:
1) podatku dochodowego od osób fizycznych - przepisy dotyczące osób zatrudnionych w kraju i przebywających czasowo za granicą, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm. 11) );
2) składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe - przepisy wydane na podstawie art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm. 12) ) dotyczące pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców.
W świetle art. 21b ustawy czas pracy kierowców wynagrodzenie, które wynika z pracy świadczonej podczas służbowego wyjazdu zagranicznego jest zatem składową podstawy wymiaru przy obliczaniu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Pracodawcy nie mogą wypłacać pracownikom kierowcom wykonującym zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych diet. Wynagrodzenie kierowców przysługujące w związku z tymi zadaniami na skutek zmian wchodzą w skład wynagrodzenia podstawowego.
Na potrzeby obliczenia zaliczek na podatek dochodowy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku jest część przychodów kierowców będących pracownikami mających w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy, przebywających czasowo za granicą w kwocie odpowiadającej 30% diety określonej w przepisach odnoszących się do podróży służbowych, która przysługiwałaby kierowcy za każdy dzień pobytu za granicą.
Zmiany powodują, że od wynagrodzenia kierowców wykonujących zagraniczne wyjazdy służbowe zostanie naliczony podatek dochodowy w wyższej kwocie niż dotychczas. W odniesieniu do diet z tytułu podróży służbowej ma bowiem zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach. Przed zmianą przepisów kierowcom przysługiwały diety z tytułu wykonywania zadań służbowych w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, a w związku z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy PIT, były one zwolnione z podatku do wysokości określonej w ustawie.
Na skutek zmian przepisów osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze i jednocześnie będące kierowcami, którzy wykonują międzynarodowe przewozy drogowe, nie mogą już zaliczyć w kosztach uzyskania przychodów wartości diet z tytułu wyjazdów służbowych zagranicznych. Wynika to z art. 23 ust. 1 pkt. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wskazuje, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. Powyższy przepis wskazuje, że za koszty uzyskania przychodów uważa się, do pewnej wysokości, diety z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą w odniesieniu do diet, które przysługują pracownikom.
Jednak skoro od 2 lutego 2022 r. pracownikom kierowcom nie przysługują diety z tytułu zagranicznych wyjazdów służbowych, to osoby prowadzące działalność gospodarczą również nie mogą ich zaliczyć w kosztach uzyskania przychodów.
