Podsumowanie zmian w JPK od lipca
1 lipca 2021 r. weszły w życie zmiany wynikające z rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 29 czerwca 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dziennik Ustaw 2021 r. poz. 1179). Większość z nich ma zastosowanie już do rozliczeń za lipiec 2021 r.
ZMIANY W EWIDENCJI VAT NALEŻNEGO
Zbiorcze ujmowanie faktur uproszczonych w rejestrze sprzedaży
Uregulowania w powyższym zakresie wprowadzają na stałe zasadę, zgodnie z którą faktury uproszczone (paragony z NIP do kwoty 450 zł lub 100 euro) są ujmowane w ewidencji VAT należnego w łącznej wartości sprzedaży zafiskalizowanej, na podstawie zbiorczych informacji (raportów) z ewidencji sprzedaży prowadzonej przy zastosowaniu kas rejestrujących (dowód „RO”). Rozwiązane to dotychczas miało charakter terminowy.
Wprowadzone przepisy umożliwiają wykazywanie w wysokościach zbiorczych (w podziale na stawki podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku) dokumentów uznawanych za faktury w postaci paragonów dokumentujących przejazd autostradą płatną oraz biletów jednorazowych potwierdzających przejazd na dowolną odległość, wystawianych przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób:
- kolejami normalnotorowymi,
- taborem samochodowym,
- statkami pełnomorskimi,
- środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej,
- promami,
- samolotami i śmigłowcami.
(§ 10 ust. 1 pkt 1, 7, 9 lit. a Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988 z późn. zm.) (dalej „Rozporządzenie”).
Zmiany w zakresie oznaczeń GTU
Zmiany mają charakter doprecyzowujący i dostosowujący – zmieniono sposób oznaczania z oznaczeń „01, 02, 03, …” na „GTU_01, GTU_02, GTU_03, …”, a ponadto:
- doprecyzowano rodzaje alkoholi, których dostawy należy oznaczać kodem GTU_01 (napoje alkoholowe o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwo oraz napoje alkoholowe będące mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%) i wskazano bezpośrednie odniesienie do kodów CN wg Nomenklatury scalonej (CN od 2203 do 2208);
- uszczegółowiono zasady oznaczania kodem GTU_03 dostaw różnego rodzaju olejów, m.in. wskazano wprost na konieczność oznaczenia tym kodem dostaw jedynie takich olejów opałowych, które nie zostały ujęte w ramach kodu GTU_02;
- doprecyzowano, że kodem GTU_06, poza dostawami wskazanych urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do tych urządzeń należy oznaczać również dostawy folii typu stretch;
- doprecyzowano, że kodem GTU_07 należy oznaczać dostawy wszystkich pojazdów oraz części o kodach CN od 8701 do 8708 – nie tylko samochodowych;
- wyeliminowano wątpliwości dot. oznaczania kodem GTU_08 dostaw metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – obowiązek ma zastosowanie do przedmiotowych metali wyłącznie określonych w poz. 1 załącznika nr 12 do ustawy o VAT (nie zaś, jak w dotychczasowym brzmieniu, określonych w poz. 1-3);
- dookreślono zakres zastosowania kodu GTU_09, wskazując, że ma on zastosowanie do dostaw produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych - wyłącznie objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne;
- doprecyzowano, że kod GTU_10 ma zastosowanie nie tylko do dostaw budynków, budowli i gruntów, ale również ich części (np. lokali) i udziałów w prawie własności, w tym również zbycia praw, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT (np. prawo użytkowania wieczystego gruntów);
- doprecyzowano rodzaje usług, których świadczenie podlega oznaczeniu kodem GTU_12 oraz powiązano je z symbolami PKWiU: m.in. pojęcie „usług księgowych” zastąpiono „usługami w zakresie rachunkowości i audytu finansowego”.
(§ 10 ust. 3 Rozporządzenia)
W Rozporządzeniu wprost zaznaczono, że kodów GTU nie stosuje się w przypadku wykazania czynności w ewidencji na podstawie dowodów sprzedaży „RO” (dokument zbiorczy wewnętrzny zawierający sprzedaż z kas rejestrujących) oraz „WEW” (dokument wewnętrzny).
(§ 10 ust. 3a Rozporządzenia)
Wyłączenie stosowania oznaczeń procedur do dokumentów RO
Zgodnie z nowymi regulacjami do czynności wykazanych w ewidencji na podstawie dokumentu zbiorczego „RO” nie stosuje się oznaczeń procedur, o których mowa w § 10 ust. 4 Rozporządzenia (np. „TP”, „MR_T”, „TT_WNT” czy też nowo wprowadzanych i opisanych niżej „WSTO_EE” i „IED”).
Nowy przepis w tym kontekście nie wymienia z kolei czynności wykazanych na podstawie dokumentu wewnętrznego „WEW” – zatem w ich przypadku stosowanie oznaczeń procedur nadal obowiązuje.
(§ 10 ust. 4a Rozporządzenia)
Wyłączenie stosowania oznaczenia „MPP” w JPK w ewidencji VAT należnego
Wprowadzone zmiany wyłączyły dotychczasowy obowiązek oznaczania transakcji MPP w JPK w części dot. VAT należnego (zmiany w zakresie ewidencji VAT naliczonego: patrz niżej). Zmiana jest konsekwencją zgłaszanych uwag do oznaczania transakcji obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności w ewidencji sprzedaży oraz ewidencji zakupów.
(§ 10 ust. 4 pkt 13 Rozporządzenia)
Oznaczenie TP – przypadek wyłączenia stosowania
Kolejną korzystną zmianą obok wyłączenia stosowania oznaczenia „MPP” jest wprowadzenie regulacji wyłączającej obowiązek stosowania oznaczenia „TP” w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego, lub ich związkami.
(§ 10 ust. 4b Rozporządzenia)
Dostosowanie oznaczeń do wprowadzonego pakietu e-commerce
W związku z obowiązującymi od 1 lipca regulacjami wprowadzonymi w ramach tzw. pakietu e-commerce, w Rozporządzeniu dokonano zmian w zakresie oznaczeń: oznaczenia „SW” (dot. dostawy w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju) oraz „EE” (dot. świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych) zastąpiono oznaczeniem „WSTO_EE” (dot. wewnątrzwspólnotowej sprzedaży na odległość towarów, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, oraz świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju).
Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z przepisami przejściowymi, w rozliczeniach za miesiące od lipca do grudnia 2021 r. w JPK wykazuje się oznaczenie „EE” dotyczące:
- wewnątrzwspólnotowej sprzedaży na odległość towarów, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju;
- świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy o VAT, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Wprowadzono także oznaczenie „IED” (Interfejs Elektroniczny Dostawca), mające na celu monitorowanie takich transakcji, dla których miejscem dostawy jest terytorium kraju, a dokonywane są przez podatników ułatwiających za pomocą interfejsu elektronicznego takie dostawy, którzy jednocześnie nie są zarejestrowani dla celów procedur szczególnych IOSS lub OSS w Polsce lub innym państwie członkowskim. Oznaczenie „IED” zgodnie z rozporządzeniem zmieniającym stosuje się począwszy od rozliczenia za styczeń 2022 r.
(§ 10 ust. 4 pkt 1-2b Rozporządzenia)
Korekty dokonane zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy o VAT (ulga na złe długi) – rozszerzenie danych w ewidencji
Do Rozporządzenia dodano przepis stanowiący o konieczności zawarcia w ewidencji sprzedaży daty upływu terminu płatności lub daty dokonania zapłaty w przypadku korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy o VAT, tj. korekt wynikających z uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności (tzw. ulga na złe długi). Rozszerzenie ewidencji o te dane ma ułatwić organom weryfikację poprawności rozliczeń. Powyższy przepis zgodnie z rozporządzeniem zmieniającym stosuje się począwszy od rozliczenia za styczeń 2022 r.
(§ 10 ust. 2 pkt f Rozporządzenia)
ZMIANY W EWIDENCJI VAT NALICZONEGO
Zmniejszenie VAT naliczonego na podstawie dokumentu wewnętrznego „WEW”
Nowe regulacje przewidują możliwość wykazywania w ewidencji zakupu zmniejszenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 19a ustawy o VAT, na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem "WEW", jeżeli nabywca nie otrzymał faktury korygującej do dnia przesłania ewidencji.
(§ 11 ust. 9 Rozporządzenia)
Wyłączenie stosowania oznaczenia „MPP” w JPK w ewidencji VAT naliczonego
Wprowadzone zmiany wyłączyły dotychczasowy obowiązek oznaczania transakcji MPP w JPK w części dot. VAT naliczonego. Zmiana jest konsekwencją zgłaszanych uwag do oznaczania transakcji obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności w ewidencji sprzedaży oraz ewidencji zakupów.
(§ 11 ust. 2 pkt 2 Rozporządzenia)