Polski Ład ? planowane zmiany opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych
Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez polskich podatników zagranicznych jednostkach kontrolowanych (dalej ZJK) funkcjonuje w Polsce od 2015 roku i stanowi jedno z narzędzi w walce ze zjawiskiem unikania opodatkowania.
Istotą tego rozwiązania jest ujęcie w podstawie opodatkowania polskiego podatnika dochodów ZJK w takiej części, jaka odpowiada posiadanym przez niego prawom do uczestnictwa w zysku tej jednostki, po dokonaniu przewidzianych w przepisach odliczeń.
Zmiany przepisów podatkowych planowane w ramach Polskiego Ładu mają dotyczyć również opodatkowania ZJK, a w szczególności przesłanek stanowiących o ich identyfikacji.
Po pierwsze, modyfikacje mają dotyczyć obecnie obowiązujących przesłanek zawartych w art. 24 ust. 3 ustawy o CIT oraz odpowiednio art. 30f ust. 3 ustawy o PIT:
1) ZJK ma być jednostka, w której polski podatnik „samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi lub innymi podatnikami mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, posiada bezpośrednio lub pośrednio ponad 50% udziałów w kapitale lub ponad 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub ponad 50% prawa do uczestnictwa w zysku lub sprawuje kontrolę faktyczną nad zagraniczną jednostką”.
Obecnie w przepisie mowa jest o przesłance wspólnego sprawowania kontroli nad zagraniczną jednostką wyłącznie z podmiotami powiązanymi - a nie z tzw. „innymi podatnikami”, którym projektowane zmiany przyznają odrębną definicję:
„Przez innych podatników mających miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w ust. 2 pkt 1, rozumie się podatników posiadających bezpośrednio, co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub co najmniej 25% prawa do uczestnictwa w zysku.”
W związku z powyższą zmianą warunek kontroli zostanie spełniony także w przypadku braku wzajemnego powiązania między polskimi podatnikami posiadającymi ponad 50% udziałów w kapitale spółki zagranicznej.
2) Rozszerzeniu ma ulec także katalog tzw. przychodów pasywnych, których przekroczenie progu 33% przychodów ogółem jednostki stanowi kolejną przesłankę, której spełnienie jest konieczne do identyfikacji podmiotu jako ZJK. Do ww. katalogu mają być włączone m.in. usługi doradcze, księgowe, badania rynku, usługi prawne, usługi reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usługi rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczenia o podobnym charakterze.
3) Zaostrzona ma zostać również przesłanka dot. różnicy między podatkiem, jaki jednostka miałaby zapłacić w Polsce (przy zastosowaniu stawki 19%) a faktycznie zapłaconym podatkiem dochodowym. Zgodnie z projektowanymi zmianami przesłanka ta ma być spełniona, jeśli faktycznie zapłacony podatek będzie o co najmniej 25% niższy od „polskiego” podatku.
Po drugie, we wspomnianych przepisach planowane jest dodatnie punktów 4 i 5, wprowadzających kolejne rodzaje spółek, których charakterystyka będzie pozwalała uznać dany podmiot za ZJK:
1) Dodawany punkt 4 ma dotyczyć takich spółek, których przychody ze wspomnianego wyżej katalogu tzw. przychodów pasywnych będą niższe niż 30% sumy wartości:
a) posiadanych udziałów (akcji) w innych spółkach/instytucjach wspólnego inwestowania;
b) posiadanych przez nią aktywów ruchomych, nieruchomych, również używanych na podstawie umowy leasingu,
c) posiadanych przez nią aktywów ruchomych, nieruchomych, również używanych na podstawie umowy leasingu
- przy jednoczesnym spełnieniu wymogu, iż ww. aktywa z pkt. a-c będą stanowić co najmniej 50% wartości aktywów takiej spółki.
W przypadku spółek spełniających warunki z dodawanego punktu 4 za dochód takiej spółki miałoby zostać uznane 8% wartości aktywów z pkt. a-c.
2) Dodawany punkt 5 ma z kolei ustanowić przesłankę dotyczącą osiąganej przez spółki stopy zwrotu z posiadanych aktywów. Weryfikacja jej spełnienia ma odbywać się za pomocą wprowadzanego wzoru matematycznego. Poza warunkiem związanym ze wspomnianym wzorem, przychody spółki scharakteryzowanej w punkcie 5 z transakcji z podmiotami niepowiązanymi z kraju jej siedziby miałyby stanowić mniej niż 75% jej przychodów ogółem.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu, wprowadzenie nowych rodzajów spółek uznawanych za ZJK ma zapobiegać unikaniu opodatkowania przez tworzenie tzw. „spółek wydmuszek” posiadających bardzo duże aktywa, ale nie generujące przychodu lub generujące w bardzo małym zakresie.
Projektowane przepisy znacznie zaostrzą i skomplikują regulacje w zakresie ZJK. Podatnicy w związku z ich wprowadzeniem będą zmuszeni do dokonania ponownej analizy stosowanych modelów biznesowych, w których uczestniczą zagraniczne podmioty.
Wejście przepisów w życie jest planowane na 1 stycznia 2022 r.
