Pożegnanie z odwróconym VAT przy transakcjach krajowych - obowiązkowy split payment
Planowane jest wprowadzenie katalogu towarów i usług, w zakresie których wymagane będzie stosowanie mechanizmu podzielonej płatności.
Przygotowany przez rząd projekt noweli ustawy o VAT przewiduje wprowadzenie od 1 września 2019 r. obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności w branżach, w których – jak podkreśla się w uzasadnieniu - najczęściej dochodzi do nadużyć podatkowych. Rozwiązanie to zastąpi mechanizm odwrotnego obciążenia podatkiem przy transakcjach krajowych (załącznik nr 11 i nr 14 do ustawy o VAT) oraz obejmie dostawy towarów, z którymi aktualnie wiąże się odpowiedzialność solidarna (załącznik nr 13 do ustawy o VAT). Ponadto podzielona płatność ma być stosowana do części i akcesoriów do pojazdów silnikowych, węgla i produktów węglowych, maszyn i urządzeń elektrycznych, ich części i akcesoriów.
Wykaz towarów i usług objętych obowiązkowym split payment zawiera 150 pozycji.
Podstawowe zmiany wynikające z projektu noweli ustawy o VAT to:
1. Wprowadzenie obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej w stosunku do faktur dotyczących określonych kategorii towarów i usług.
Katalog towarów i usług objętych obowiązkowym split payment będzie zawierał dodany do ustawy o VAT załącznik nr 15.
Wymóg dokonywania zapłaty w ramach split payment ma dotyczyć transakcji, o których mowa w art. 19 pkt. 2 Prawa przedsiębiorców, czyli takich, jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty.
2. Uchylenie przepisów dotyczących odwróconego VAT oraz załącznika nr 11 i załącznika nr 14
Przy transakcjach krajowych obowiązek rozliczenia VAT będzie obciążał sprzedawcę. Nie będzie odwrotnego obciążenia ani przy „złomie” ani w usługach budowlanych.
3. Zmiana zakresu i zasad odpowiedzialności solidarnej w VAT oraz uchylenie załącznika nr 13
Odpowiedzialność solidarna obejmie towary wymienione w załączniku nr 15 i będzie dotyczyła przypadków, w których wartość netto takich towarów nabytych od danego dostawcy w miesiącu przekroczy 12 000 zł.
Z odpowiedzialności tej nabywca będzie mógł zwolnić się dokonując zapłaty podzieloną płatnością.
Dostawcy nie będą już mieli możliwości zabezpieczyć nabywców poprzez wniesienie kaucji zabezpieczającej.
4. Wystawca faktury z tytułu transakcji objętej obowiązkowym split payment ma oznaczyć fakturę „mechanizm podzielonej płatności”.
Brak na fakturze oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” naraża wystawcę na sankcję odpowiadającą kwocie VAT wynikającej z danej faktury.
Sankcja w tej samej wysokości będzie obciążała podatnika, który wbrew obowiązkowi nie zastosuje przy płatności split payment.
5. Obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego przez podatników obowiązanych do przyjmowania bądź dokonywania zapłat w ramach mechanizmu podzielonej płatności.
Obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego będzie dotyczył każdego podatnika dokonującego transakcji objętych obligatoryjnym split payment, w tym podmioty zagraniczne.
W przypadku tych drugich projekt przewiduje zwrot na ich rzecz kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego otworzonego w Polsce dla potrzeb wywiązania się z obowiązków.
6. Przeznaczenie środków z rachunku VAT
Środki zgromadzone na rachunku VAT nie będą już „zabezpieczały” jedynie płatności z tytułu podatku VAT. Zmieniony katalog przeznaczeń obejmie wpłaty z tytułu:
- podatku od towarów i usług, w tym z tytułu importu towarów,
- podatków dochodowych oraz zaliczek na te podatki;
- podatku akcyzowego,
- składek ZUS.