Praca zdalna w Kodeksie pracy
Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 2335), który zawiera m. in. przepisy szczegółowo regulujące pracę zdalną.
Obecnie obowiązujące regulacje, wprowadzone specustawą covidową, mówią jedynie, że pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków poza stałym miejscem pracy.
Zgodnie z projektem praca zdalna będzie polegała na wykonywaniu pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Pracodawca będzie zobowiązany do zapewnienia pracownikowi zdalnemu materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych. Będzie on też zobowiązany do pokrycia kosztów bezpośrednio związanych z wykonywaniem pracy zdalnej, jeśli taki obowiązek zostanie określony w porozumieniu lub w regulaminie.
Zmiana pracy stacjonarnej na pracę zdalną może odbyć się z inicjatywy pracodawcy bądź pracownika. Taki rodzaj pracy może zostać również uzgodniony podczas zawierania umowy. Jeśli zmiana pracy stacjonarnej na pracę zdalną wystąpi podczas dotychczasowego stosunku pracy, każda ze stron będzie miała prawo do złożenia wniosku (papierowego lub elektronicznego) o przywrócenie poprzednich warunków pracy.
Pracodawca będzie miał możliwość polecenia wykonywania pracy w formie zdalnej w dwóch sytuacjach:
- w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu, a także
- w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej.
Pracodawca będzie uprawniony do wydania takiego polecenia pod warunkiem, że pracownik uprzednio złoży w postaci papierowej lub elektronicznej oświadczenie, iż posiada warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej.
Według propozycji pracodawca nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m.in. rodzicom, którzy wychowują dziecko w wieku poniżej 4 lat, rodzicom i opiekunom opiekującym się osobą z niepełnosprawnością w rodzinie i kobietom w ciąży. Wyjątkiem jest sytuacja, że wykonywanie pracy zdalnej nie będzie to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Nowelizacja przewiduje również, że na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, praca zdalna będzie mogła być wykonywana okazjonalnie w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym (tzw. okazjonalna praca zdalna). Okazjonalna praca zdalna znajdzie zastosowanie w okolicznościach incydentalnych i szczególnych, uzasadnionych wyłącznie interesem pracownika.