Pracownicze Plany Kapitałowe ? kiedy prawo do kosztu w CIT

Po wprowadzeniu Pracowniczych Planów Kapitałowych powstało szereg wątpliwości w zakresie kwalifikacji podatkowej obciążeń związanych z funkcjonowaniem PPK. Nie ma pewności, w jakim miesiącu wpłaty do PPK można uznać za koszt podatkowy.

Zgodnie z art. 28 ustawy o PPK podmiot zatrudniający jest obowiązany do obliczenia i dokonania wpłat do wybranej instytucji finansowej finansowanych przez ten podmiot oraz do obliczenia, pobrania od uczestnika PPK i dokonania wpłat do wybranej instytucji finansowej wpłat finansowanych przez uczestnika PPK.

Wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający są obliczane, a wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są obliczane i pobierane od uczestnika PPK w terminie wypłaty wynagrodzenia przez podmiot zatrudniający. Wpłaty do PPK są dokonywane w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane.

Stosownie do art. 15 ust. 4ga ustawy o CIT (odpowiednio art. 22 ust. 6bc ustawy o PIT), wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych w części finansowanej przez podmiot zatrudniający w rozumieniu tej ustawy, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są one należne, pod warunkiem że zostaną opłacone w terminie wynikającym z przepisów tej ustawy. W przypadku uchybienia temu terminowi do wpłat tych stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 57aa, czyli przepis niepozwalający uznać za koszt podatkowy niedokonanych wpłat do pracowniczych planów kapitałowych.

Z powyższych uregulować wynika zatem, że wpłaty do PPK stanowią koszt podatkowy tego miesiąca, za który wpłaty te są należne. Mając na uwadze, postanowienia art. 28 ust. 4 ustawy o PPK, stanowiącego, że wpłaty do PPK są dokonywane są w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane, należy wnioskować, że wpłaty do PPK są wpłatami „należnymi za ten miesiąc”, w którym zostały obliczone i pobrane. Z kolei dla obliczenia i pobrania wpłat do PPK istotne znaczenia ma data wypłaty wynagrodzenia. Data wypłaty wynagrodzenia jest to de facto momentem, w którym obliczana i pobierana jest wpłata w części należnej od uczestnika, jak również obliczana wpłata w części należnej od podmiotu zatrudniającego.

Przykład I - Wynagrodzenia za X - koszt X

U pracodawcy obowiązują przepisy prawa pracy, zgodnie z którymi wypłata wynagrodzenia ma miejsce zawsze ostatniego dnia danego miesiąca (z dołu). Wynagrodzenia za październik wypłacono pracownikom terminowo pod koniec października. W momencie wypłaty wynagrodzenia podmiot zatrudniający ma obowiązek naliczyć oraz potrącić z wynagrodzenia netto pracownika składkę do PPK w wysokości 2% osiągniętego przez pracownika przychodu oraz obliczyć i sfinansować z własnych środków składkę do PPK w wysokości 1,5%. Ogółem składki należne za październik pracodawca przekazał do PPK 15 listopada. W przedmiotowym przykładzie składki w części finansowanej przez podmiot zatrudniający będą stanowiły koszt uzyskania przychodów miesiąca października.

Przykład II - Wynagrodzenia za X - koszt XI

U pracodawcy obowiązują przepisy prawa pracy, zgodnie, z którymi wypłata wynagrodzenia ma miejsce do 5- go dnia miesiąca następnego za miesiąc poprzedni. Wynagrodzenia za październik wypłacone zostanie 4 listopada. W dniu wypłaty wynagrodzenia podmiot zatrudniający obliczy oraz potrąci z wynagrodzenia netto pracownika składkę do PPK w wysokości 2% osiągniętego przez pracownika przychodu oraz obliczy i sfinansuje z własnych środków składkę do PPK w wysokości 1,5%. Składki należne do PPK za listopad pracodawca przekaże na rachunek PPK w grudniu. W tym przypadku składki w części finansowanej przez podmiot zatrudniający, pomimo, że dotyczą wynagrodzeń należnych za październik, są składkami należnymi do PPK za listopad (ponieważ w listopadzie miała miejsce wypłata wynagrodzenia). W konsekwencji składki od takich wynagrodzeń będą stanowiły koszt uzyskania przychodów miesiąca listopada.

Niestety na chwilę obecną brak jest jeszcze stanowisk Dyrektora KIS, które potwierdzałyby pogląd zaprezentowany w niniejszym artykule. Należy jednak wyrażać nadzieję, że wnioski autora będą zbieżne z poglądami doktryny wypracowanymi w tym zakresie w przyszłości.