Problematyczne wystawianie faktur przed transakcją lub zaliczką
Podatnik z zasady może wystawić fakturę na 30 dni przed transakcją lub otrzymaniem zaliczki. Jeżeli jednak we wskazanym wyżej terminie nie zaistnieje zdarzenie objęte wcześniejszą fakturą (transakcja lub zaliczka) wystawiony dokument staje się „pustą fakturą”, z której kwota VAT musi zostać zapłacona, chyba że faktura zostanie skorygowana.
Stanowisko takie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 września 2018 r. sygn. 0112-KDIL4.4012.337.2018.2.TKU. W przywołanej interpretacji organ odniósł się do przypadku, w którym klient dokonuje z opóźnieniem zapłaty zaliczki na podstawie wcześniejszej faktury, tzn. po upływie 30-go dnia od dnia jej wystawienia.
Wątpliwości dotyczyły kwalifikacji takiej „przedwczesnej” faktury, jako dokumentu, o którym mowa w art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, czyli „faktury pustej” oraz skutków jej wystawienia.
Dokonując oceny organ uwzględnił dopuszczalność wystawienia faktury przed otrzymaniem zaliczki (bądź innej formy zapłaty poprzedzającej dostawę lub usługę - art. 107i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT). Podkreślił jednak, że taka faktura może być wystawiona maksymalnie na 30 dni przed otrzymaniem zaliczki. W przypadku, gdy dostawa lub usługa nie zostanie wykonana lub zaliczka zapłacona w powyższym terminie (z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustawy VAT) dojdzie do naruszenia przepisów ustawy. Naruszenie to może z kolei skutkować zastosowaniem art. 108 ust. 1, zgodnie z którym, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.
Zdaniem organu, „w przypadku gdy klient, dokona zapłaty zaliczki z opóźnieniem, tzn. po upływie 30-go dnia od dnia wystawienia faktury, co spowoduje, że faktura okaże się być wystawiona z naruszeniem art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy, należy uznać, że jeśli faktura nie zostanie skorygowana, to wystąpią przesłanki, o jakich mowa w art. 108 ust. 1 ustawy, a Spółka będzie zobowiązana do zapłaty wykazanego w tej fakturze podatku w terminie wynikającym z art. 103 ust. 1 ustawy.”
Podsumowując należałoby przypomnieć, iż rolą faktury jest udokumentowanie zaistniałych transakcji oraz zapłat dokonywanych przed ich zrealizowaniem. Z powyższego wynika zasada, iż najpierw powinno zaistnieć zdarzenie, a dopiero w następnej kolejności powinna zostać wystawiona potwierdzająca je faktura. W przypadku odwrócenia tej kolejności, co przepisy umożliwiają, brak transakcji lub zaliczki w terminie 30 oznacza „kłopot” dla wystawcy, gdyż faktura taka niczego nie może już dokumentować, należy więc ją skorygować albo zapłacić wynikający z niej podatek.
Problem może mieć również odbiorca tej faktury. Skoro bowiem nie dokumentuje ona rzeczywistych zdarzeń, to równocześnie nie uprawnia od odliczenia podatku naliczonego.
