Uwaga na schematy podatkowe!
Od 2019 r. został wprowadzony obowiązek raportowania o schematach podatkowych.
Z dniem 1 stycznia br. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2018 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2193).
Powyższa nowelizacja wprowadziła do Ordynacji podatkowej m.in. przepisy dotyczące obowiązku raportowania o tzw. schematach podatkowych.
Wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym informacji o schematach podatkowych wynika z implementacji unijnych przepisów (dyrektywy Rady UE 2018/822 z dnia 25 maja 2018, tzw. dyrektywa MDR). Niestety polski ustawodawca ustalił szerszy, w porównaniu z Dyrektywą, zakres raportowania i objął nim również schematy krajowe. Dodatkowo, poszerzony został zakres schematów objętych regulacjami, gdyż w Polsce raportowaniu podlegają także schematy obejmujące podatek od towarów i usług oraz akcyzę.
Ustawodawca wyszczególnił trzy grupy podmiotów, które w określonych sytuacjach będą miały obowiązek zgłoszenia schematu do Szefa KAS. Podmioty te to promotor (art. 86a § 1 pkt 8 Ordynacji Podatkowej), korzystający (art. 86a § 1 pkt 3 Ordynacji Podatkowej) oraz wspomagający (art. 86a § 1 pkt 18 Ordynacji Podatkowej).
Aby istniał obowiązek zgłoszenia zastosowany przez podatnika mechanizm musi spełniać definicję schematu podatkowego, schematu podatkowego standaryzowanego, bądź schematu podatkowego transgranicznego.
Pod pojęciem „schemat podatkowy” (art. 86a § 1 pkt 10 Ordynacji Podatkowej) należy rozumieć uzgodnienie, które:
- spełnia kryterium głównej korzyści (art. 86a § 2 Ordynacji podatkowej) oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą (art. 86a § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej),
- posiada szczególną cechę rozpoznawczą (art. 86a § 1 pkt 13 Ordynacji podatkowej), lub
- posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą (art. 86a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej).
Przez schemat podatkowy standaryzowany, rozumie się schemat podatkowy możliwy do wdrożenia lub udostępnienia u więcej niż jednego korzystającego bez konieczności zmiany jego istotnych założeń, w szczególności dotyczących rodzaju czynności podejmowanych lub planowanych w ramach schematu podatkowego (art. 86a § 1 pkt 11 Ordynacji Podatkowej).
Należy zwrócić uwagę, że w odniesieniu do schematów krajowych, aby schemat podlegał raportowaniu w pierwszej kolejności musi zostać spełniona przesłanka kwalifikowanego korzystającego.
Kryterium kwalifikowanego korzystającego (art. 86a § 4 Ordynacji podatkowej) uważa się za spełnione, jeżeli:
- przychody lub koszty korzystającego albo wartość aktywów tego podmiotu w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym lub w bieżącym roku obrotowym równowartość 10 000 000 euro lub
- jeżeli udostępniane lub wdrażane uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej przekraczającej równowartość 2 500 000 euro lub
- jeżeli korzystający jest podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych z takim podmiotem.
W przypadku podmiotów, które nie prowadzą ksiąg rachunkowych, przychody i koszty ustala się odpowiednio zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawą z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych w odpowiednich latach podatkowych, a wartość aktywów - zgodnie z ich wartością rynkową w odpowiednich latach kalendarzowych.
W związku z wejściem w życie nowych przepisów podatnicy oraz promotorzy powinni przeanalizować, czy po 25 czerwca 2018 roku (w odniesieniu do schematów transgranicznych) lub 1 listopada 2018 roku (w odniesieniu do schematów krajowych) dokonywali czynności, które można zakwalifikować jako schematy podatkowe. Jeżeli odpowiedź jest twierdzącą, to promotor przekazuje informacje o ww. schematach do 30 czerwca 2019 roku. Korzystający (o ile będzie miał taki obowiązek) przekazuje ww. informacje do 30 września 2019 roku.
Obowiązek raportowania schematów podatkowych wdrożonych lub udostępnionych po 01 stycznia 2019 r. powstaje w ciągu 30 dni od daty wdrożenia lub udostępnienia.
Brak zgłoszenia schematu podatkowego lub inna niezgodność z regulacjami w tym zakresie może wiązać się z dotkliwymi karami pieniężnymi: do 10 mln zł – w odniesieniu do podmiotu będącego promotorem, do 20 mln zł – w przypadku osób odpowiedzialnych za dokonanie zgłoszenia.
Nie ulega wątpliwości, że nowe regulacje są skomplikowane. Wymienionych zostało kilkadziesiąt kryteriów, które występując w różnych konfiguracjach przesądzają o uznaniu bądź nieuznaniu danego działania za schemat podatkowy. Ponadto rozróżniono kilka typów schematów podatkowych, a także wprowadzono skomplikowaną procedurę raportowania schematów podatkowych.
W celu przybliżenia nowych przepisów oraz wyjaśnienia niezbędnych pojęć Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia podatkowe – Informacje o schematach podatkowych, które można znaleźć pod stroną:https://www.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=864af355-652d-402d-93c6ee9b905109c0&groupId=764034.
