Zadośćuczynienie za wypadek przy pracy może stanowić koszt uzyskania przychodu
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 18 maja 2022 r. sygn. akt I SA/Bk 111/22, zgodził się z Wnioskodawcą i stwierdził, że wypłata na podstawie ugody sądowej zadośćuczynienia za doznaną krzywdę związaną z wypadkiem przy pracy może stanowić koszt uzyskania przychodu podatnika. Organ podatkowy prezentował w tej sprawie zdanie przeciwne.
W 2016 r. w Spółce doszło do wypadku przy pracy, podczas którego jeden z zatrudnionych pracowników doznał uszkodzeń ciała. Z protokołu powypadkowego wynikało m.in., że do przyczyn wypadku należało zaliczyć m.in. brak nadzoru, brak instrukcji BHP podczas prac związanych z obsługą przenośnika ślimakowego czy nieprzestrzeganie zasad ostrożności i rażące niedbalstwo poszkodowanego. Wnioskodawca zawarł z poszkodowanym ugodę na podstawie której poszkodowany otrzymał kwotę 35.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę związaną z wypadkiem przy pracy.
Z uwagi na fakt, że zawarta ugoda nie wyczerpywała dalszych roszczeń, poszkodowany wniósł przeciwko Spółce, jej komplementariuszowi oraz prezesowi zarządu komplementariusza pozew o solidarne zasądzenie od nich kwoty 365.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną wypadkiem przy pracy, jak i miesięcznej kwoty tytułem renty, m.in. z tytułu zmniejszenia zdolności poszkodowanego do pracy zarobkowej w przyszłości czy z tytułu zwiększonych potrzeb w związku z potrzebą opieki. W celu rozwiązania sporu, strony zawarły ugodę sądową, na podstawie której Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz poszkodowanego zadośćuczynienia w łącznej kwocie 327.000 zł, co tym razem miało wyczerpywać wszelkie roszczenia poszkodowanego w stosunku do pozwanych, zarówno z tytułu zadośćuczynienia, jak i renty czy odszkodowania.
Mając na uwadze ww. stan faktyczny, Wnioskodawca w złożonej interpretacji indywidualnej wnosił o ustalenie, czy kwota zadośćuczynienia wypłacona poszkodowanemu, będąca wynikiem ugody zawartej przed sądem, stanowić będzie dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy.
Zdaniem Dyrektora KIS świadczenia wypłacone przez Wnioskodawcę nie spełniają definicji „jednorazowego odszkodowania”, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o CIT, a tym samym ocena w zakresie możliwości uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu powinna zostać przeprowadzona na podstawie ogólnych zasad wynikających z art. 15 ust. 1 ustawy. W ocenie organu poniesienie tych wydatków nie miało na celu uzyskania przychodów, jak i zachowania czy też zabezpieczenia źródła przychodów. Celem jego poniesienia miało być wyłącznie zaspokojenie zobowiązań wynikających z zawartej ugody sądowej. Jednocześnie organ
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stanął natomiast po stronie Wnioskodawcy. W uzasadnieniu podniesiono, że zasądzenie spornych należności na podstawie art. 444 i art. 445 kodeksu cywilnego (dot. zasądzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę) nie wyłącza w sposób automatyczny charakteru tych należności jako związanych z ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej. To samo dotyczy również świadczeń przyznanych na podstawie ugody sądowej.
Sąd uznał, że Wnioskodawca poniósł na rzecz poszkodowanego rzeczywiste wydatki, związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa, a będące wynikiem wypadku przy pracy, które to zdarzenie związane jest z ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej. Sąd wyjaśnił, że wprawdzie nie są to koszty bezpośrednio związane z osiąganiem przychodu, to jednak niewątpliwie pozostają one w związku z jego osiągnięciem, zaś wyłączenie tego rodzaju wydatków z kosztów uzyskania przychodów jest pozbawione podstaw prawnych.
