Zmiany w klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania
Od 2019 roku nie ma już limitu 100 tys. zł dla korzyści podatkowej przy klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania.
Z początkiem br. weszła w życie ustawa z dnia 23 października 2018 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2193), która wprowadziła zmiany m.in. do Ordynacji podatkowej.
Najbardziej kontrowersyjne wydają się przepisy dotyczące obowiązku raportowania o schematach podatkowych. Jednak to nie jedyne zmiany wprowadzone do Ordynacji podatkowej w tym roku.
Jedną z niekorzystnych zmian jest zniesienie limitu 100 tys. zł dla korzyści przy klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania.
W konsekwencji klauzula przeciw unikaniu opodatkowania będzie mogła być stosowana w każdej sprawie. W art. 119b § 1 Ordynacji podatkowej, uchylono bowiem pkt 1, w wyniku czego przypadki osiągnięcia korzyści poniżej 100 000 zł również zostaną objęte działaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania będzie mogła znaleźć zastosowanie do rozliczeń zarówno osób fizycznych, osób prawnych, bądź też jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości pranej (np. spółek osobowych).
Klauzula nie będzie miała zastosowania jedynie do podmiotu, który uzyskał opinię zabezpieczającą (w zakresie objętym opinią, do dnia doręczenia uchylenia lub zmiany opinii zabezpieczającej), a także do podatku od towarów i usług oraz do opłat i niepodatkowych należności budżetowych.
Ustawodawca uzasadniając wprowadzoną zmianę powołał się na uwagę podniesioną przez Ministra Spraw Zagranicznych, że jest to konieczne w celu prawidłowej implementacji Dyrektywy ATAD.
Zniesienie limitu korzyści to niejedyne ułatwienie dla fiskusa. Nowe przepisy poszerzają zakres działania klauzuli, tak aby obejmowała większą ilość operacji gospodarczych. Do jej zastosowania wystarczy, że korzyści podatkowe będą jednym z głównych celów danej transakcji (dotychczas musiały być głównym).
Jeśli fiskus stwierdzi, że podatnik unikała opodatkowania, będzie mógł wydać decyzję określającą dodatkowe zobowiązanie podatkowe. Prawo do wydawania tego rodzaju decyzji przyznała mu ww. ustawa zmieniająca, która wprowadziła do Ordynacji podatkowej właśnie instytucję dodatkowego zobowiązania podatkowego.
Zgodnie z art. 58a § 1 o.p., wydając decyzję m.in.:
1) z zastosowaniem art. 119a § 1 lub 7 o.p. (ogólna klauzula unikania opodatkowania),
2) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści,
3) na podstawie tzw. małych klauzul przeciwko unikaniu opodatkowania, przewidzianych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych,
4) na podstawie przepisów o cenach transferowych (PIT i CIT),
- organ podatkowy będzie mógł ustalić w tejże decyzji dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
Co do zasady dodatkowe zobowiązanie podatkowe wynosiłoby 10% bądź 40% kwoty korzyści podatkowej. W pewnych szczególnych przypadkach stawka ulegałaby podwojeniu bądź nawet potrojeniu. Przy czym dodatkowe zobowiązanie podatkowe nie dotyczyłoby jednak np. VAT, gdyż instytucja ta została uregulowana odrębnie.
Ustawodawca wskazuje, że zasadniczym powodem wprowadzenia tych uregulowań jest niewystarczający efekt prewencyjny, jaki aktualnie wywierany jest przez przepisy klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
Powyższe zmiany wprowadzone do Ordynacji podatkowej powodują, że przedsiębiorcy będą musieli każdorazowo zastanowić się, czy dokonywane przez nich operacje gospodarcze mają uzasadnienie inne niż tylko uzyskanie korzyści podatkowej.
