Cel mieszkaniowy może być realizowany krótko
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidują zwolnienie od podatku w przypadku przeznaczenia przychodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Jak się okazuje, skorzystanie ze zwolnienia podatkowego wcale nie musi być takie trudne.
Przegląd aktualnych interpretacji indywidualnych pokazuje, że dyrektor KIS potwierdza możliwość skorzystania ze zwolnienie podatkowego, nawet wówczas kiedy w nowo nabytej nieruchomości podatnik zamiesza tylko przez krótki okres. Z interpretacji dowiadujemy się również, że darowizna najbliższym mieszkania względem którego zastosowano zwolnienia od podatku też jest możliwa.
Zgodnie z uregulowaniami wynikającymi z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości - dokonanej przed upływem 5 lat od jej nabycia - w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe;
Literalne brzemiennie w/w uregulowań wskazuje, że aby nie zapłacić podatku konieczne jest wydatkowania pieniędzy na zaspokojenie własnych celi mieszkaniowych. Oznacza to, że to podatnik, który uzyskuje przychody zew zbycia nieruchomości ma zaspokajać swoje cele mieszkaniowe. Czyli, co do zasady, nie mogą być w nieruchomości zaspokajane potrzeby mieszkaniowe dzieci czy też osób trzecich (np. nabycie nieruchomości dla potrzeb najmu).
Trudność jednak tkwi w tym, że o ile w przepisach art. 21 ust. 25 ustawy o PIT, enumeratywnie określono jakie wydatki uznaje za cele mieszkaniowe, to nie ma w przepisach żadnych minimalnych kryteriów czasowych wymaganych do uznania spełnienia się przesłanki okresu zamieszkiwania – względem podatnika, który nie zapłacił podatku deklarując wydatkowanie pieniędzy uzyskanych ze zbycie nieruchomości na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Dla przykładu z interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2024 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0112-KDSL1-1.4011.528.2024.1.AK dowiadujemy się, że podatniczka wydatkowała pieniądze ze sprzedaży nieruchomości na zakup drugiego mieszkania, przy czym podatniczka posiadała jednocześnie też inne mieszkanie. W nowo zakupionym mieszkaniu wnioskodawczyni realizowała bardzo krótko swoje potrzeby mieszkaniowe, gdyż – jak wskazano - ze względu na zmianę swojej sytuacji zdrowotnej, planuje przekazać mieszkanie w formie darowizny synowi.
Wnioskodawczyni zapytała dyrektora KIS, czy planowana darowizna mieszkania dla syna, spowoduje utratę zwolnienia od podatku. Dyrektor KIS wskazuje, zaś że ustawodawca regulując omawiane zwolnienie nie ograniczył wydatkowania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości tylko do jednego z wymienionych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy celów, jednakże - przy spełnieniu pozostałych przesłanek - wydatkowanie przychodu musi być ukierunkowane na zrealizowanie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika. Innymi słowy, ustawodawca nie zastrzegł, że własne cele mieszkaniowe podatnika ograniczać się muszą do posiadania przez niego tylko jednej nieruchomości mieszkalnej. Zatem osoba, która posiada miejsce zamieszkania może nabyć kolejną nieruchomość mieszkalną w celu zaspokojenia własnych celów mieszkaniowych.
Dyrektor KIS wskazuje również, że ustawodawca nie określa też przedziału czasu, w jakim należy realizować własny cel mieszkaniowy. W tym przypadku okoliczność, że na skutek sytuacji życiowej wnioskodawca planuje darować mieszkanie synowi, nie wpłynie na możliwość skorzystania ze zwolnienia od zapłaty podatku.
Podobnie wnioski płyną z interpretacji indywidualnej z dnia 29 października 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDWL.4011.107.2024.2.JK. Tutaj z kolei, w ramach deklarowanego zwolnienia od podatku, Wnioskodawca zakupi mieszkanie w miejscowości oddalonej od miejsca swojego dotychczasowego zamieszkania. Wnioskodawca wskazał, że w mieszkaniu tym zamieszkiwał w okresie od czerwca do października, a był w nim zameldowany od lipca do października. Tutaj w opisie stanu faktycznego podatnik wskazuje, że ze względu na duże opłaty za stancję, planuje aktualnie podarować to mieszkanie swojej córce, która studiuje w tej samej miejscowości. Dyrektor KIS potwierdza, że przekazanie córce mieszkania tytułem darowizny nie spowoduje utraty prawa do ulgi PIT.
