• Podatki dochodowe
• VAT
• Podatek od nieruchomości
• Inne podatki
  • PCC
  • Podatek od spadków i darowizn
  • Akcyza
• Ordynacja podatkowa
• Prawo cywilne i gospodarcze
• Prawo bilansowe
• Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych
• Newslettery

Krótszy okres amortyzacji dla nieruchomości usytułowanych w biednych gminach – zmiany od 2024 r.

Ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wprowadza zmiany w zasadach amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych. Będzie można skrócić okres amortyzacji nawet 5 lat – w zależności od poziomu bezrobocia w danej gminie.

Z nowych uregulowań będą mogli korzystać podatnicy podatku CIT oraz PIT będący mikro, małymi i średnimi przedsiębiorcami, prowadzący działalność w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia i jednocześnie niskim poziomie dochodów podatkowych na jednego mieszkańca. W ustawy o PIT w art. 22 dodano ust. 7–13 i odpowiednio w ustawie o CIT w art. 16j ust 7-13, które regulują nowe zasady amortyzacji dla budynków niemieszkalnych oraz dla budowli usytułowanych w biednych gminach.

Podatnicy będący mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, zaliczonymi do grupy 1 i 2 Klasyfikacji, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych danego podatnika, w przypadku gdy ten środek trwały znajduje się na obszarze gminy:
1) zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi co najmniej 120% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju, oraz
2) w której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie jest mniejszy niż 100% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin. 

Przedsiębiorcy będą mogli indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne jedynie w przypadku wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, które po raz pierwszy wprowadzone zostaną do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych danego podatnika. Zakup nieruchomości nie uprawnia do skrócenia okresu amortyzacji. 

W oparciu o ustawowe kryteria wskazuje się na dwa warianty skrócenia okresu amortyzacji do dziesięciu lub do pięciu lat. 
W sytuacji, gdy środek trwały znajduje się na obszarze gminy zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi:
1) od 120% do 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 10 lat;
2) powyżej 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie może być krótszy niż 5 lat.
Ustawa wyjaśnia co należy rozumieć pod pojęciem przeciętnej stopy bezrobocia w powiecie i przeciętnej stopy bezrobocia w kraju, odsyłając tym samym do obwieszczenia wydanego w tym zakresie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w roku bezpośrednio poprzedzającym rok, w którym wystąpiło wybudowanie budynku lub budowli spełniającej warunki do zastosowania krótszej amortyzacji, a także co należy rozumieć przez wskaźnik dochodów podatkowych nakładając na Ministra Finansów obowiązek ogłaszania wartości tych wskaźników w Dzienniku "Monitor Polski", w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku.

Nowe przepisy wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. i zgodnie z ich postanowieniami, wprowadzone regulacje będą miały zastosowanie do nowych środków trwałych, czyli do budynków (lokali) niemieszkalnych i budowli w stosunku do których po dniu 31 grudnia 2023 r.:
1. nastąpiło uprawomocnienie się decyzji o pozwoleniu na budowę, albo
2. upłynął termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu, albo
3. nastąpiło wprowadzenie po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.

Dla zobrazowania zmian, zamieszczamy przykładowe gminy w woj. lubelskim, które spełniałyby lub przekraczały określone w ustawie warunki do przyśpieszonej amortyzacji, gdyby przepisy ustawy weszły w życie w dniu dzisiejszym (Uwaga! podstawą do poniższych obliczeń są wskaźniki bezrobocia oraz dochody podatkowe na jednego mieszkańca określone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Finansów za rok 2022).

Warunki jakie musi spełniać gmina:
1) lokalizacja w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi co najmniej 120% (tj. I próg wymieniony w ustawie, II próg to 170%) przeciętnej stopy bezrobocia w kraju
   -  Przeciętna stopa bezrobocia w kraju w 2022 roku to - 5,2
   -  Wymagana minimalna stopa bezrobocia w powiecie: 5,2 x 120% = 6,24 (10-letni okres amortyzacji) | 5,2 x 170% = 8,84 (5-letni okres amortyzacji).

2) wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca mniejszy niż 100% wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin.   
   -  Wskaźnik G dla wszystkich gmin w kraju w 2022r.: 2122,33
   -  Wymagany wskaźnik G dochodów podatkowych w gminie: x < 2122,33

Zestawienie przykładowych gmin w woj. lubelskim, w kontekście planowanych zmian do przyśpieszonej amortyzacji.