Podmioty powiązane - powołania do Rady Nadzorczej
W ocenie organów podatkowych osoba powołana do wieloosobowej rady nadzorczej spółki, może tworzyć powiązanie z podmiotem, który ją powołał.
Podmioty są powiązane na gruncie przepisów o cenach transferowych m.in. w sytuacji, w której jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na drugi podmiot, albo wówczas gdy ten sam podmiot (w tym osoba fizyczna) wywiera znaczący wpływ na inny podmiot.
Przez wywieranie znaczącego wpływu między podmiotami rozumie się:
- posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:
- udziałów w kapitale lub
- praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub
- udziałów lub praw do udziału w zyskach, stratach, lub majątku, lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub
- faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub
- pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.
Tematyka powiązań jest szeroko przedstawiana w art. 11a ustawy o CIT.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy istotne znaczenie powinno mieć posiadanie co najmniej 25% udziałów w kapitale, lub praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających. W konsekwencji mniejszy udział niż 25% nie powinien powodować stosunku powiązania.
Jednak organy bardzo szeroko interpretują przesłankę faktycznej zdolności osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych.
Przykładem rygorystycznego stanowiska jest interpretacja indywidualna z 2025-07-09 (0114-KDIP2-2.4010.262.2025.1.SJ).
Interpretacja ta odnosiła się do sytuacji spółki akcyjnej, która posiadała kilku (co istotne, niepowiązanych ze sobą) akcjonariuszy, z których żaden nie posiada co najmniej 25% udziałów w kapitale spółki. Każdy z akcjonariuszy ma prawo do powoływania (i odwołania) jednego członka rady nadzorczej spółki. Tym członkiem rady nadzorczej może być osoba będąca członkiem zarządu akcjonariusza. Rada nadzorcza jest organem kolegialnym i jej orzeczenia zapadają bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy jej członków.
W ocenie wnioskodawcy, biorąc pod uwagę wieloosobowy skład rady nadzorczej pojedynczy członek rady nadzorczej nie ma faktycznej zdolności do wpływania na kluczowe decyzje gospodarcze (gdyż decyzje muszą być podejmowane kolegialnie).
Organ nie zgodził się z tym stanowiskiem wskazując, że osoba będąca członkiem Rady Nadzorczej uczestniczy w funkcjonowaniu Spółki, poprzez podejmowanie decyzji, udział w podejmowaniu decyzji lub możliwości opiniowania, zatwierdzania czy doradzania w procesach decyzyjnych Spółki.
Tym samym, w ocenie organów podatkowych każdy pojedynczy członek rady nadzorczej wywiera znaczący wpływ na funkcjonowanie spółki. W związku z powyższym powstaje powiązanie między spółką, a jej akcjonariuszem, w sytuacji w której członek rady nadzorczej spółki, jest jednocześnie np. członkiem zarządu akcjonariusza.
Podsumowując, organy podatkowe definiują faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną bardzo szeroko, uznając że oznacza uczestnictwo w procesie decyzyjnym. Oczywiście takie podejście jest restrykcyjne, biorąc pod uwagę że jedną z przesłanek, powodujących powiązania jest posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających. Taka osoba będąca członkiem wieloosobowej rady nadzorczej nie posiada aż tak istotnego wpływu. Tym samym rozumienie wskazywane przez organ, wydaje się niweczyć ustanowienie 25% progu istotności powiązań. Należy bowiem wskazać, że również wspólnik mający chociażby 5% udziałów w kapitale uczestniczy w procesie decyzyjnym (np. w walnym zgromadzeniu wspólników) – jednak jego udział sam w sobie nie ma decydującego wpływu.
Biorąc pod uwagę takie stanowisko organów podatkowych, podatnik powinien prowadzić analizę istniejącego u niego procesu decyzyjnego, w tym także przeanalizować, czy powiązania są rozpoznawane poprzez osoby, które zasiadają w organach kolegialnych.
Kontakt:
Łukasz Błażewicz
l.blazewicz@doradca.lublin.pl
tel. (81) 532-23-75 w. 349
