Podwójne opodatkowanie renty z Polski i Holandii
Jeżeli ZUS przyzna rentę wstecznie i przekaże ją bezpośrednio zagranicznemu organowi rentowemu innego państwa, to podatnik musi wykazać ten dochód w Polsce. ZUS powinien pobrać podatek dochodowy i wystawić PIT-11A, nawet jeśli podatnik realnie nie otrzymał środków.
Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora KIS nr 0114-KDIP3-2.4011.549.2025.2.JK2 z 8 sierpnia 2025 r.
O powyższe zapytała Wnioskodawczyni, która od 2012 r. mieszka na stałe w Holandii i tam posiada centrum interesów życiowych oraz rezydencję podatkową, a więc jest holenderską rezydentką podatkową. W Holandii uzyskała ona prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, wypłacanej przez tamtejszy organ rentowy (UWV).
W marcu 2023 roku holenderski organ ubezpieczeniowy zwrócił się do ZUS z wnioskiem o rozpatrzenie uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy Wnioskodawczyni. W 2023 r., na wniosek UWV, Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Polsce przyznał jej rentę wstecznie – od 15 grudnia 2015 r. do 31 grudnia 2023 r. ZUS zwrócił równowartość wypłaconych świadczeń rentowych do organu holenderskiego (UWV). Jednocześnie ZUS wystawił Wnioskodawczyni informację PIT-11A, wskazując w niej na przychód z tytułu uzyskanej renty w Polsce za 2023 r. oraz pobrał zaliczkę na podatek dochodowy. Od wskazanego we wniosku świadczenia rentowego pobierany był podatek dochodowy także w Holandii.
Wnioskodawczyni argumentowała, że skoro faktycznie nie otrzymała żadnych pieniędzy z ZUS (trafiły one bezpośrednio do UWV), to nie uzyskała przychodu w Polsce. Jej zdaniem podwójne wykazanie renty – w PIT z Holandii i w PIT-11A z Polski – prowadzi do podwójnego opodatkowania jednej kwoty.
Wnioskodawczyni zapytała:
- Czy ZUS prawidłowo wystawił PIT-11A, skoro środki nie trafiły do niej, lecz do UWV?
- Czy zwrot świadczeń dokonany przez ZUS do organu holenderskiego stanowi dla niej przychód podatkowy w Polsce?
Podatniczka wskazała, że zwrot dokonany przez ZUS organowi holenderskiemu nie stanowi jej przychodu, ponieważ organ rentowy ZUS w Polsce, nie wypłacał jej żadnych świadczeń. Wnioskodawczyni wskazała, że według niej jej jedynym realnym dochodem była renta wypłacana w Holandii.
Dyrektor KIS uznał stanowisko podatniczki za nieprawidłowe. Stwierdził on, że renta wypłacana przez ZUS jest przychodem z systemu ubezpieczeń społecznych Polski, niezależnie od tego, że środki zostały przekazane do UWV, a nie bezpośrednio do podatniczki. Fakt, że Wnioskodawczyni nie otrzymała renty bezpośrednio od polskiego ZUS, nie oznacza, że nie uzyskała ona żadnego przychodu w Polsce z tytułu renty. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodem są zarówno pieniądze „otrzymane”, jak i „postawione do dyspozycji”. Organ uznał, że przekazanie środków do UWV nie zmienia faktu, że to podatniczka była uprawniona do świadczenia, więc przychód powstał. Zwrot dokonany przez polski ZUS, przyznanych podatniczce świadczeń rentowych, bezpośrednio do organu holenderskiego w ramach wzajemnych rozliczeń podlega opodatkowaniu w Polsce jako przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 7 ustawy o PIT.
Według organu podatkowego występujący w roli płatnika ZUS miał obowiązek pobrać zaliczkę na PIT oraz wystawić PIT-11A, ponieważ formalnie wypłacił świadczenie (nawet jeśli zwrócone zostało ono holenderskiemu organowi rentowemu). Dyrektor KIS powołał się na art. 18 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej miedzy Polską i Królestwem Niderlandów (dalej: UPO Polska – Królestwo Niderlandów), według którego zarówno Polska, jak i Holandia mogą opodatkować świadczenia z systemów ubezpieczeń społecznych. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania, podatniczka powinna zastosować w rozliczeniu holenderskim metodę proporcjonalnego odliczenia, na co wskazuje art. 23 ust. 3 UPO Polska – Królestwo Niderlandów. Organ wskazał, że przychód Wnioskodawczyni powstał w 2023 r., kiedy ZUS dokonał rozliczeń z holenderskim organem rentowym, a więc w tym roku należy go wykazać w zeznaniu podatkowym w Polsce.
W przedmiotowej sprawie podatniczka nie uniknie opodatkowania w Polsce, mimo że faktycznie nie otrzymała pieniędzy od polskiego organu rentowego. Dyrektor KIS podkreślił, że ZUS słusznie potrącił zaliczkę na podatek dochodowy i wystawił PIT-11A.
