Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – aspekty prawne i podatkowe (opublikowano w Rachunkowość, marzec 2021 r.)
Od 1.01.2021 r. spółki komandytowe stały się podatnikami CIT. Pozwolono im jednak zadecydować o odroczeniu – do 1.05.2021 r. – momentu objęcia ich tym podatkiem. Te, które skorzystały z tej możliwości, rozważają obecnie m.in. zmianę dotychczasowej formy prawnej na spółkę jawną, w drodze przekształcenia. Artykuł ma na celu przybliżenie regulacji prawnych, w tym najistotniejszych aspektów podatkowych, dotyczących tego zagadnienia, przy założeniu, że spółka komandytowa odroczyła moment objęcia jej CIT. Przedstawia również alternatywane rozwiązanie problemu podwójnego opodatkowania wspólników spółki komandytowej, jakim jest zmiana statusu wspólników z komandytariuszy na komplementariuszy, i odwrotnie.
Na wstępie należy przypomnieć, że od tego roku także niektóre spółki jawne mogą uzyskać status podatników CIT. Chodzi o spółki mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne i które nie złożą właściwemu naczelnikowi US informacji o podmiotach osiągających bezpośrednio bądź pośrednio dochody z tej spółki. Informację taką należy złożyć według ustalonego wzoru (formularz CIT-15J wraz z zał. CIT/JW). W przypadku spółek jawnych z „mieszanym” składem wspólników opodatkowanie CIT ma zatem charakter warunkowy – aby go uniknąć, wystarczy złożenie przez spółkę jawną informacji o wspólnikach.
Sposób zadośćuczynienia takiemu obowiązkowi, gdy mamy do czynienia z przekształceniem spółki komandytowej w jawną, budzi wątpliwości. Tymczasem większość funkcjonujących na rynku spółek komandytowych ma mieszany skład wspólników. Zazwyczaj komplementariuszem jest spółka z o.o., a komandytariuszem osoba fizyczna.
Z art. 1 ust. 3 pkt 1a lit. a updop (w brzmieniu od 1.01.2021 r.) wynika, że informacja powinna być złożona „przed rozpoczęciem roku obrotowego” spółki jawnej. Ponadto powinna być ona złożona przez samą spółkę jawną, a nie np. przez jej przyszłych wspólników, co potwierdza treść formularza CIT-15J oraz zał. CIT/JW. Spółka taka, aby złożyć informację, musi zatem istnieć. Tymczasem w przypadku przekształcenia ze spółki komandytowej powstaje ona dopiero w momencie rejestracji przekształcenia w rejestrze przedsiębiorców KRS, o czym będzie mowa dalej.
Poza tym, zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 3 i ust. 1 pkt 3 uor, w przypadku zmiany formy prawnej (tu przekształcenia) księgi rachunkowe odpowiednio zamyka się na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej oraz otwiera na dzień zmiany formy prawnej. Skutkuje to przerwaniem biegu roku obrotowego w spółce przekształcanej – w dniu poprzedzającym rejestrację przekształcenia, a także rozpoczęciem nowego roku obrotowego w spółce przekształconej – od dnia tej rejestracji.
Pełny tekst artykułu opublikowano w miesięczniku Rachunkowość (marzec 2021 r. - Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – aspekty prawne i podatkowe)
