Ulga na ekspansję
Z dniem 1 stycznia 2022 r. do ustawy podatkowych wprowadzono rozwiązanie mające na celu zachęcenie podatników do ponoszenia wydatków ukierunkowanych na zwiększenie przychodów ze sprzedaży oferowanych produktów. Rozwiązanie to potocznie nazywane jest ulgą na ekspansję, której istotą jest możliwość podwójnego uwzględnienia w rozliczeniu podatkowym niektórych kosztów.
Zakres regulacji
Ulga na ekspansję została wprowadzona zarówno do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 18eb ustawy o CIT), jak i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 26gb ustawy o PIT). Zgodnie z zaproponowanym przez ustawodawcę rozwiązaniem, podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych (podatnik uzyskujący przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej w przypadku ustawy o PIT) odlicza od podstawy opodatkowania, koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów do wysokości dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych (z pozarolniczej działalności gospodarczej), nie więcej jednak niż 1.000.000 zł w roku podatkowym.
Produkt w rozumieniu ustawy
Ustawodawca zastrzegł, że produktami w rozumieniu ustawy mogą być wyłącznie rzeczy wytworzone przez podatnika. Tym samym, niemożliwym będzie uznanie za produkt towaru nabytego przez podatnika w celu odsprzedaży, co wyklucza możliwość skorzystania z ulgi.
Odmienna definicja kosztów
Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca dla celów ulgi zdecydował się w sposób odmienny od zasad ogólnych ukształtować definicję kosztów uzyskania przychodów. Wprowadzona została bowiem definicja kosztów uzyskania przychodów poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów, o której mowa w art. 18eb ust. 7 ustawy o CIT (odpowiednio art. 26gb ust. 7 ustawy o PIT). Zgodnie z treścią ww. artykułów, za koszty poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów uznaje się koszty:
1) uczestnictwa w targach poniesione na:
a) organizację miejsca wystawowego,
b) zakup biletów lotniczych dla pracowników i podatnika,
c) zakwaterowanie i wyżywienie dla pracowników oraz podatnika w przypadku podatków PIT;
2) działań promocyjno-informacyjnych, w tym zakupu przestrzeni reklamowych, przygotowania strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek, dotyczących produktów;
3) dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów;
4) przygotowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów, w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów oraz rejestracji znaków towarowych;
5) przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.
Skorzystanie z omawianej ulgi może okazać się szczególnie korzystne dla przedsiębiorców, którzy ponoszą wydatki na szeroko rozumiane działania marketingowo-informacyjne, a także dla firm produkcyjnych, które będą miały prawo nie tylko do czerpania korzyści podatkowych z podejmowanych działań promocyjnych, ale także dla firm produkcyjnych, chcących dostosować wygląd opakowań oferowanych produktów do wymagań kontrahentów.
Warunki odliczenia
Podatnik będzie miał prawo do skorzystania z ulgi na ekspansję pod warunkiem, że w okresie dwóch kolejno następujących po sobie latach podatkowych, licząc od roku podatkowego, w którym poniósł omawiane koszty:
a) zwiększył przychody ze sprzedaży produktów w stosunku do przychodów z tego tytułu ustalonych na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok poniesienia tych kosztów, lub
b) osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych, lub
c) osiągnął przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych w danym kraju.
Zachęta podatkowa może mieć na celu promowanie istniejących produktów firmy na dotychczasowych i nowych rynkach, a także nowych produktów, dotychczas nieoferowanych.
Wątpliwości nie powinien budzić pierwszy z ww. warunków, zgodnie z którym w celu skorzystania z ulgi koniecznym będzie zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów w stosunku do przychodów w omawianym okresie. Niewątpliwie każdy wzrost przychodów (nawet o 1 zł) skutkować będzie prawem do skorzystania z ulgi, to jednak ciężko będzie podatnikowi przewidzieć, czy taki wzrost w istocie nastąpi. W szczególności, gdy nie zaoferuje nowych produktów na rynku. Należy także pamiętać, że odpłatne zbycie produktów do podmiotu powiązanego nie będzie stanowiło zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów.
Przy ustalaniu spełnienia ww. warunku, uwzględnia się wyłącznie przychody, z których dochód podlega opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dodatkowo, jeżeli podatnik korzysta ze zwolnień, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 lub 34a (specjalna strefa ekonomiczna lub decyzja o wsparciu), prawo do odliczenia przysługiwać mu będzie jedynie w odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego podatku na podstawie tych przepisów.
Odliczeniu podlegają wyłącznie te koszty, które nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.
Odliczenie poniesionych kosztów
Wydatki, które zostały poniesione przez podatnika w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów będą podlegały podwójnemu odliczeniu. Podatnik będzie mógł uwzględnić te koszty w rozliczeniu podatkowym w ramach obliczania dochodu oraz odliczyć je od podstawy opodatkowania podatkiem. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów.
Niespełnienie warunków
W przypadku, gdy podatnik, który dokonał odliczenia nie spełnił warunku, o którym mowa w art. 18eb ust. 4 ustawy o CIT, to będzie on obowiązany w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym upłynął termin osiągnięcia przychodów ze sprzedaży produktów, do odpowiedniego doliczenia kwoty uprzednio odliczonej.
Przykład
Podatnik poniósł wydatki kwalifikujące się do ulgi w 2022 r w kwocie 40.000zł (opłaty za targi, koszty delegacji pracowników, ulotek reklamowych, i inne).
Aby odliczyć poniesione koszty od podstawy opodatkowania w zeznaniu składnym za 2022 r., przychody ze sprzedaży produktów u tego podatnika osiągnięte zarówno 2022 roku jak i w 2023 roku muszą być wyższe niż przychody, które podatnik osiągnął w roku 2021 r.
Biorąc pod uwagę fakt, że rokiem odniesienia, w przypadku warunku zwiększenia przychodów, jest rok podatkowy poprzedzający rok poniesienia tych kosztów, to rozsądnym wydawałoby się przesunięcie lub zaplanowanie poniesienia niektórych kosztów kwalifikowanych (np. marketingowych) na ostatnie miesiące roku podatkowego, gdy wyniki sprzedażowe będzie można już w sposób bardziej dokładny oszacować.
Jeżeli podatnik zaoferuje nowe produkty, niebędące dotychczas w ofercie lub gdy osiągnie przychód ze sprzedaży istniejących już produktów, ale nieoferowanych jeszcze w danym kraju, uprawnienie do ulgi uzasadniać będzie samo osiągnięcie w badanych latach przychodu z tego tytułu.
Orzecznictwo podatkowe
W interpretacji indywidualnej z 30 września 2022 r. zn. 0111-KDIB2-1.4010.433.2022.1.AR Dyrektor KIS stanął na stanowisku, że w przypadku, gdy spółka nabywa gotowe produkty, które następnie wchodzą w skład zestawu oferowanego przez spółkę swoim kontrahentom, to nie sposób mówić w tym przypadku o wytworzeniu produktu, związanym z działalnością produkcyjną, a wyłącznie z działalnością handlową. Dyrektor KIS stwierdził, że taki oto zestaw nie stanowi rzeczy wytworzonej przez podatnika.
W interpretacji indywidualnej z 29 września 2022 r. zn. 0111-KDIB1-3.4010.241.2022.1.IZ wnioskodawca powziął natomiast wątpliwość, czy produkt fizycznie wytworzony przez podmiot trzeci na jego zlecenie stanowi rzecz wytworzoną przez podatnika. W omawianym stanie faktycznym wnioskodawca planował wprowadzić nową linię produktów kosmetycznych pod swoim znakiem towarowym, które to jednak produkty będą wytwarzane przez podmioty trzecie. W ocenie Dyrektora KIS działanie w takim modelu biznesowym nie pozwala na stwierdzenie, że doszło do fizycznego wytworzenia produktu przez podatnika, gdyż samodzielnie podatnik „nie robi” ani „nie produkuje” wyrobów kosmetycznych. Ulga na ekspansję, w ocenie organów podatkowych powinna więc przysługiwać jedynie faktycznym producentom, nie zaś podmiotom, które dokonują odsprzedaży produktów zakupionych przez inne podmioty.
Dyrektor KIS w interpretacji z 30 czerwca 2022 r. zn. 0111-KDIB1-1.4010.188.2022.2.BS potwierdził również, że koszty, o których mowa w art. 18eb ust. 7 pkt. 2 ustawy o CIT (tj. działań promocyjno-informacyjnych) mogą stanowić koszty poniesione na kampanie reklamowe prowadzone za pośrednictwem sieci Internet (np. Facebook lub Google Ads). W związku z powyższym, jeżeli podatnik prowadzi kampanię reklamową za pośrednictwem podmiotu trzeciego, a usługa ta rozliczana jest np. poprzez zapłatę za każde kliknięcie w reklamę produktu podatnika, to wydatki poniesione na taką formę marketingu stanowić mogą koszty uzyskania przychodów poniesione w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów.
