Eksport towarów ? powrót restrykcyjnego stanowiska organów w kwestii dokumentowania stawki VAT 0%
Eksport towarów jest objęty stawką VAT 0%, oczywiście jedynie wówczas, gdy dana transakcja spełnia definicję eksportu, czyli ma miejsce wywóz towarów z terytorium Polski poza terytorium Unii Europejskiej w ramach ich dostawy opodatkowanej VAT oraz wywóz ten jest potwierdzony przez właściwy organ celny.
W zakresie potwierdzenia wywozu ustawa o VAT zawiera katalog dowodów, którymi może posłużyć się podatnik, przy czym jest to katalog otwarty.
Po orzeczeniach TSUE wskazujących, iż dla uznania dostawy za eksport liczy faktyczny wywóz towarów, wydawało się, co zresztą znajduje potwierdzenie w kilku interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora KIS, że dysponowanie dokumentami celnymi stwierdzającymi wywóz – a konkretnie komunikatem IE-599 - nie jest konieczne dla zastosowania stawki VAT 0%, oraz że dowodami potwierdzającymi eksport mogą być inne dokumenty świadczące o wywozie. Przykładowo dokumenty celne z odprawy importowej w kraju przywozy wyeksportowanego towaru.
Niestety w ostatnio wydanych pismach Dyrektor KIS powrócił do wcześniejszego restrykcyjnego podejścia do dokumentowania eksportu i wymogu urzędowego potwierdzenia ich wywozu. W jednym z ostatnich stanowisk, wyrażonym w interpretacji indywidualnej z dnia 9 czerwca 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.89.2023.2.MAZ, czytamy, że „uznanie danej czynności za eksport towarów i jej opodatkowanie stawką w wysokości 0% wymaga zrealizowania warunku dotyczącego potwierdzenia wywozu towarów przez organ celny określony w przepisach celnych. Może to być organ celny krajowy, jak również organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Spełnienie tego warunku ma gwarantować, że faktycznie nastąpi wywóz towarów, i że bez ich powrotnego przywozu nie będą one przedmiotem dostawy na terytorium kraju. Przy tym konieczne jest, aby wywóz ten nastąpił w ramach transportu (wysyłki) zasadniczo o nieprzerwanym charakterze.
Podatnik powinien więc posiadać w swojej dokumentacji dowód wiarygodny, stanowiący urzędowe potwierdzenie faktycznego dokonania wywozu towarów poza terytorium Unii Europejskiej, z którego musi wynikać tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu. Oznacza to w konsekwencji, że nie każdy dokument lub zestaw dokumentów będzie mógł stanowić prawidłowe, upoważniające do zastosowania stawki 0%, potwierdzenie, że doszło do eksportu towarów.”
Podobnie Dyrektor KIS wypowiedział się w interpretacji indywidualnej z dnia 1 czerwca 2023 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.224.2023.2.JSZ.
W praktyce możliwość udokumentowania eksportu tzw. dokumentami alternatywnymi stanowiła furtkę na wypadek braku możliwości pozyskania dokumentu IE-599, bądź jego odpowiednika wydanego przez organy celne innego państwa członkowskiego. Powołane stanowiska wskazują, że skorzystanie z niej naraża na spór z organem podatkowym.
