Odliczenie VAT z faktur otrzymanych przed rejestracją
Prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT przysługuje podatnikowi czynnemu w odniesieniu do towarów i usług nabywanych na potrzeby działalności opodatkowanej VAT.
Niekiedy zdarza się, że zakupy są realizowane jeszcze przed formalną rejestracją dla potrzeb VAT. Transakcje zakupowe zrealizowane w okresie poprzedzającym rejestrację dają prawo do odliczenia, o ile są dedykowane bieżącej lub przyszłej sprzedaży opodatkowanej oraz przedsiębiorca dysponuje fakturą potwierdzającą zakup (zapłaconą zaliczkę).
Zaistnienie prawa do odliczenia nie jest jednak równoznaczne z możliwością jego zrealizowania. Odliczenie (skorzystanie z prawa do odliczenia) może bowiem nastąpić dopiero po zarejestrowaniu się przedsiębiorcy jako podatnik VAT czynny – czyli dla potrzeb odliczenia rejestracja powinno nastąpić przed złożeniem deklaracji z wykazanym podatkiem naliczonym. (Złożenie zgłoszenia rejestracyjnego natomiast powinno mieć miejsce przed pierwszą czynnością opodatkowaną, którą zwykle jest sprzedaż.)
Należ przy tym pamiętać, że podatnik może zrealizować odliczenie „na bieżąco” jedynie w okresie, w którym prawo do odliczenia powstało albo w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Późniejsze odliczenie wymaga złożenia deklaracji/korekty deklaracji za okres powstania prawa do odliczenia.
W praktyce więc podatnik w deklaracji składanej za pierwszy okres wskazany w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R może rozliczyć podatek naliczony od zakupów zrealizowanych – w uproszczeniu – w tym okresie oraz w dwóch poprzednich okresach.
Wcześniejsze transakcje wymagają złożenia deklaracji podatkowych za miesiące, w którym dokonano zakupu i trzymano fakturę. W takich przypadkach, jak wynika Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 14.11.2019 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.548.2019.2.ASZ), podatnik w zgłoszeniu rejestracyjnym VAT-R jako pierwszy okres, za który złoży deklarację powinien wskazać ten, w którym realizuje prawo do odliczenia.
W przywołanym stanowisku czytamy, że podatnik „może odliczyć podatek naliczony z faktury dokumentującej poniesienie wydatków, otrzymanej przed dokonaniem rejestracji jako podatnik VAT czynny, przez złożenie deklaracji podatkowej za okres, w którym przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego tj. przy uwzględnieniu warunku, że Wnioskodawca posiadał fakturę, a w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy. (…) przedmiotowe prawo Wnioskodawca może zrealizować po uprzednim złożeniu aktualizacji zgłoszenia VAT-R ze wskazaniem okresu rozliczeniowego, za który zostanie złożona pierwsza deklaracja podatkowa.”