Przedsiębiorcy posiadający więcej niż jedno zezwolenie strefowe jednak powinni ustalać dochód zwolniony z CIT odrębnie dla każdego zezwolenia
Przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą na podstawie zezwolenia w specjalnej strefie ekonomicznej korzystają z preferencji podatkowych. Pomoc publiczna dla przedsiębiorców działających w strefach jest na tyle atrakcyjna, że niekiedy przedsiębiorca prowadzący już działalność gospodarczą na podstawie jednego zezwolenia strefowego występuje z wnioskiem o wydanie kolejnego, decydując się na kolejne inwestycje lub zwiększenie zatrudnienia.
Analogiczna sytuacja miała miejsce w przypadku przedsiębiorcy, który prowadzi działalność gospodarczą na terenie strefy ekonomicznej na podstawie dwóch zezwoleń, tj. na podstawie zezwolenia wydanego w 2012 r. oraz zezwolenia wydanego w związku z dalszą rozbudową istniejącego już przedsiębiorstwa w 2014 r. Zakres rodzajów działalności prowadzonych na terenie SSE, określony w zezwoleniach jest analogiczny. W takich przypadkach powstają wątpliwości czy przedsiębiorca powinien ustalać dochód zwolniony z opodatkowania odrębnie w ramach każdego zezwolenia, czy też może łącznie określać wielkość dochodu zwolnionego z opodatkowania oraz prowadzić jedną ewidencję rachunkową. Zagadnienie to było przedmiotem wyroku z dnia 2 lutego 2017 r. WSA w Poznaniu (sygn. I SA/Po 850/16 – orzeczenie nieprawomocne).
Jak podnosił podatnik, brak jest przepisów, które nakładałyby obowiązek prowadzenia odrębnej księgowości podatkowej dla każdego z projektów, na które zostały wydane z osobna zezwolenia strefowe. Brak jest również regulacji nakazujących ustalenie odrębnego wyniku finansowego, jeżeli obydwa projekty będą zlokalizowane na terenie SSE, a działalność z nimi związana będzie wykonywana przez tego samego podatnika CIT. W przypadku prowadzenia działalności na terenie SSE i poza nią, podatnik jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji spełniającej wymogi art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zapewniającej m.in. określenie kwoty dochodu zwolnionego z podatku dochodowego od osób prawnych oraz podlegającego opodatkowaniu, niezależnie od liczby posiadanych zezwoleń strefowych. W przepisach regulujących zasady kalkulacji wyniku podatkowego przedsiębiorcy strefowego brak jest natomiast wymogu dodatkowego podziału dochodu z działalności prowadzonej na terenie strefy dla projektów strefowych związanych z dwoma odrębnymi zezwoleniami.
Odmienne stanowisko zostało zajęte przez organ podatkowy, w ocenie którego, w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, przedsiębiorca powinien oceniać dopuszczalny limit korzystania z pomocy publicznej odrębnie w odniesieniu do każdego posiadanego zezwolenia. W takiej sytuacji nie jest możliwe dyskontowanie pomocy publicznej wynikającej łącznie ze wszystkich posiadanych zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej i chronologiczne wykorzystywanie limitów wynikających z poszczególnych zezwoleń w odniesieniu do sumy dochodów uzyskanych z działalności prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. W konsekwencji jeżeli przedsiębiorca będzie prowadzić działalność na terenie strefy, zobowiązany będzie do prowadzenia ewidencji w sposób umożliwiający zapewnienie odrębnego ustalania osiągniętego dochodu lub poniesionej straty w odniesieniu do każdego z posiadanych zezwoleń.
Stanowisko organu podatkowego zostało podtrzymane przez WSA w Poznaniu. Zdaniem sądu I instancji, wbrew twierdzeniom skarżącej nie jest dopuszczalne rozliczenie dostępnej pomocy publicznej wspólnie dla kilku zezwoleń. Zakres zwolnienia został bowiem ściśle powiązany z zakresem zezwolenia strefowego, które obejmuje zindywidualizowany rodzaj działalności gospodarczej związany z konkretną inwestycją. Bez znaczenia pozostaje fakt, że zakres rodzajów prowadzonej przez skarżącą na terenie specjalnej strefy ekonomicznej działalności gospodarczej, określony w zezwoleniach jest tożsamy w zakresie działalności operacyjnej prowadzonej na terenie strefy. Obowiązkiem skarżącej jest prowadzenie ewidencji rachunkowej w sposób umożliwiający osobne określenie dochodu dla każdego z rodzajów działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy na podstawie osobnego zezwolenia.
Powyższe stanowisko zawarte w omawianym wyroku należy ocenić negatywnie. Wolny od podatku jest dochód uzyskany z działalności prowadzonej w strefie na podstawie zezwolenia. Brak jest w przepisach ustawy o CIT obowiązku przyporządkowania dochodu zwolnionego z opodatkowania do poszczególnych zwolnień. Przedsiębiorca zazwyczaj nie ma możliwości wyodrębnienia części działalności którą można by kojarzyć z realizacją inwestycji bądź zatrudnienia, określonych w poszczególnych zezwoleniach. Ponadto określenie w zezwoleniu wydatków inwestycyjnych oraz wielkości zatrudnienia, nie wyznacza ani konkretnych kosztów uzyskania przychodów ani przychodów, a w konsekwencji - także dochodu, który jest następstwem zrealizowania ściśle określonych warunków zezwolenia. Przychody i koszty podatkowe przedsiębiorcy strefowego ustalane są na ogólnych zasadach określonych w przepisach ustawy o CIT, zaś zwolnienie podatkowe dotyczy dochodu powstałego na skutek prowadzenia działalności gospodarczej na terenie SSE, nie zaś dochodu powstałego na skutek wdrożenia inwestycji, czy zatrudnienia pracowników, określonych w zezwoleniu. Dlatego też, uznanie iż przedsiębiorca strefowy ma obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej odrębnie dla każdego zezwolenia oraz ustalania dochodu w ramach poszczególnych zezwoleń ani nie wynika z przepisów powszechnie obowiązującego prawa, a zarówno wydaje się niecelowe.
Omawiane orzeczenie pozostaje również w opozycji do stanowisk prezentowanych przez sądy administracyjne w ostatnim czasie (por. wyrok NSA z 19 lipca 2016 r. sygn. II FSK 1849/14, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 kwietnia 2016 r. I SA/Wr 163/16, wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 14 czerwca 2016 r. sygn. akt I SA/Rz 345/16). W wyrokach tych sądy administracyjne uznały, iż w przypadku, gdy podatnik posiada więcej niż jedno zezwolenie na prowadzenie działalności w specjalnej strefie ekonomicznej, to nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji rachunkowej odrębnie dla każdego zezwolenia. Cały dochód podatnika uzyskany z działalności prowadzonej w strefie na podstawie wszystkich posiadanych zezwoleń korzysta ze zwolnienia w CIT.