Zawiadomienie o wspólnikach spółki jawnej konieczne przed przekształceniem
W przypadku przekształcenia spółki handlowej w spółkę jawną, której wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, złożenie odpowiedniej informacji warunkuje neutralność podatkową w CIT spółki jawnej. Jak wynika z interpretacji Dyrektora KIS, informację zobowiązana jest przedstawić spółka przekształcana, a nie spółka jawna.
Począwszy od 1 stycznia 2021 roku, spółki jawne mogą podlegać opodatkowaniu CIT, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka jawna nie złoży:
- przed rozpoczęciem roku obrotowego informacji, według ustalonego wzoru, o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki, lub
- aktualizacji informacji takiej informacji w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników.
Informację składa się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki. Jednocześnie, w przypadku niezłożenia takiej informacji spółka uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych od pierwszego dnia roku obrotowego aż do dnia likwidacji tej spółki lub wykreślenia z właściwego rejestru. Wątpliwości w zakresie złożenia omawianej informacji powstają w przypadku przekształcenia innej spółki prawa handlowego w spółkę jawną. Powstaje pytanie, czy informację taką złożyć ma spółka przekształcana czy też spółka jawna po przekształceniu.
Jak wynika z interpretacji Dyrektora KIS z 13 sierpnia 2021 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.210.2021.2.EJ), spółka jawna nie będzie podatnikiem CIT w sytuacji, gdy informację o jej wspólnikach złoży spółka przekształcana. Jak wynika z uzasadnienia interpretacji, przepisy dotyczą także spółek jawnych powstałych w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego, które chciałyby zachować status podmiotów podatkowo transparentnych. Brak złożenia takiej informacji przed rozpoczęciem roku obrotowego oznacza, że spółka jawna staje się podatnikiem CIT.
Ostatnia interpretacja jest niekorzystna dla spółek powstałych w wyniku przekształcenia oraz wydaje się nie znajdować odzwierciedlenia w przepisach prawa podatkowego. Przepisy prawa należy interpretować przyjmując założenie racjonalnego ustawodawcy. Spółka jawna jest zobowiązana pod rygorem uzyskania statusu podatnika do złożenia informacji o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki. Złożenie informacji powinno nastąpić przed rozpoczęciem roku obrotowego, a zobowiązanym do złożenia informacji jest spółka jawna.
Przyjmując założenia racjonalności ustawodawcy oraz fakt, że spółka powstała z przekształcenia w roku 2021, w mojej ocenie, należy przyjąć, że informację o jej wspólnikach spółka jawna powinna złożyć przed rozpoczęciem jej pierwszego roku obrotowego jako spółki jawnej tj. do 31 grudnia 2021 roku. Dopiero niezłożenie informacji w tym terminie oznacza, że spółka jawna z dniem 1 stycznia 2022 r. uzyska status podatnika CIT. Nie można oczekiwać od nieistniejącej jeszcze spółki jawnej wypełnienia obowiązków pod rygorem uzyskania statusu podatnika CIT.
Problem jest dość powszechny. Spółki komandytowe w 2021 roku często są przekształcane w spółki jawne, a wiele z nich nie złożyło wymaganej informacji przed przekształceniem. Kwesta ta będzie więc prawdopodobnie przedmiotem sporów podatników z organami podatkowymi.