Interpretacja ogólna - faktoring
Ministerstwo Finansów wydało interpretację ogólną rozstrzygającą rozbieżności dot. skutków w podatku CIT i PIT związanych ze zbyciem (cesją) na rzecz faktora wierzytelności, której część – bez uwzględnionej w wartości tej wierzytelności kwoty podatku VAT – została uprzednio przez faktoranta zaliczona do jego przychodów należnych.
Interpretacja ogólna z 15 lutego 2021 r. (nr DD5.8201.11.2020) dotyczy sytuacji, w której podatnik (faktorant) dokonuje cesji (sprzedaży) na inny podmiot (na faktora) tzw. „wierzytelności własnej”, tj. wierzytelności wynikającej z dokonanej wcześniej przez podatnika na rzecz podmiotu trzeciego (dłużnika) sprzedaży towarów lub usług, w związku z którą podatnik ten wykazał z tego tytułu przychód należny na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: ustawa o CIT). Przeprowadzona w interpretacji analiza ma zastosowanie do analogicznych przepisów zawartych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: ustawa o PIT).
W interpretacji wyrażono stanowisko, iż odpłatne zbycie przez podatnika wierzytelności wynikającej z dokonanej wcześniej na rzecz podmiotu trzeciego (dłużnika) sprzedaży towarów lub usług stanowi odrębną od wskazanej sprzedaży towarów lub usług operację gospodarczą. Wywołuje ona po stronie zbywcy wierzytelności skutki w podatku dochodowym w postaci wystąpienia przychodu oraz kosztów uzyskania przychodu. Co za tym idzie, wierzyciel (tj. zbywca wierzytelności, faktorant) należność uzyskaną za zbywaną wierzytelność powinien zaliczyć do swoich przychodów w podatku dochodowym. Jednocześnie, w związku z powyższym ma on prawo do uwzględnienia kosztów uzyskania tych przychodów.
Minister Finansów precyzuje, jak w omawianym przypadku dokonać ustalenia ww. kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z powołanym art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Z kolei jak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat z tytułu odpłatnego zbycia wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności lub jej części, które uprzednio zostały zarachowane jako przychód należny – do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny.
Jak przedstawiono w interpretacji, konsekwencją tych przepisów jest to, iż faktorant – dokonując zbycia takiej wierzytelności na rzecz faktora za 100% jej wartości nominalnej brutto – do swoich kosztów uzyskania przychodów zaliczyć mógł będzie wartość zbywanej wierzytelności pieniężnej w jej pełnej kwocie uwzględniającej podatek od towarów i usług, ponieważ limit z art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT dotyczy stricte straty, która może być kosztem podatkowym do wysokości nieprzekraczającej jednak wartości uprzednio rozpoznanego przychodu należnego w kwocie netto.
Stratą tą jest różnica pomiędzy wartością brutto wierzytelności a kwotą przychodu z tytułu zbycia (cesji) tej wierzytelności i jeśli jest ona wyższa od zarachowanego przychodu należnego, nadwyżka straty w stosunku do zarachowanego przychodu nie będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów (w myśl ww. art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT lub analogicznie - art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o PIT).
Powyższe stanowisko potwierdza korzystną dla podatników wykładnię przepisów i eliminuje dotychczasowe wątpliwości – pojawiały się bowiem stanowiska organów podatkowych, w ramach których stwierdzały one, że za koszt uzyskania przychodu w kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych przy zbyciu (cesji) wierzytelności własnej można uznać jedynie wartość wierzytelności netto, czyli bez uwzględnionej w niej kwoty podatku VAT.
Minister Finansów potwierdził również, że podatnik do kosztów uzyskania przychodów będzie mógł zaliczyć zapłacone na rzecz faktora wynagrodzenie za wykonywane przez ten podmiot na rzecz faktoranta usługi, w tym także w przypadku, kiedy wynagrodzenie takie zostanie uregulowane w drodze umownego potrącenia z kwotą należności wypłacanej przez faktora faktorantowi za nabytą od niego wierzytelność.
W interpretacji zaznaczono jednocześnie, że poza jej zakresem pozostają szczególne rodzaje wierzytelności własnej (np. wierzytelność nieściągalna, wierzytelność przedawniona, wierzytelność z tytułu kredytu albo pożyczki, wierzytelność z tytułu obligacji albo odsetek).
Pełna treść interpretacji została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 5 marca 2021 r. pod poz. 21.
