UCHWALONE ZMIANY W PRAWIE PRACY
Ustawa z dnia 28 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem covid-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, wprowadza szereg rozwiązań mających złagodzić skutki epidemii w zakresie prawa pracy. Zmiany dotyczą:
- przyznania kolejnego 14 dniowego zasiłku opiekuńczego, z możliwością jego dalszego przedłużenia,
- zawieszenia obowiązku przeprowadzania okresowych badań pracowniczych,
- możliwości zwrócenia się z wnioskiem o przyznanie świadczenia na rzez ochrony miejsc pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub dofinansowania do części kosztów wynagrodzeń,
- możliwości wprowadzenia rozwiązań uelastyczniających czas pracy.
Kolejny zasiłek opiekuńczy
Przepisy przewidują przyznanie kolejnego dodatkowego zasiłku opiekuńczego, a także rozszerzeniekatalogu osób do niego uprawnionych.
Zasiłek będzie przysługiwał po raz kolejny przez okres nie dłuższy niż 14 dni w przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko pracownikowi zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
- dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat,
- dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.
Dodatkowo zasiłek opiekuńczy przysługiwał będzie także:
- rodzicom dzieci w wieku do lat 3 w przypadku niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna,
- pracownikowi w związku z koniecznością osobistego sprawowania opieki nad dorosłą osobą niepełnosprawną w przypadku zamknięcia szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia, warsztatu terapii zajęciowej lub innej placówki pobytu dziennego o podobnym charakterze z powodu COVID-19, do których ta osoba uczęszcza.
Przepisy w zakresie prawa do kolejnego zasiłku opiekuńczego mają wejść w życie z mocą od dnia 26 marca 2020 r.
WAŻNE !!!
Do okresu zasiłku przewidzianego znowelizowanymi przepisami nie wlicza się dotychczas wykorzystanego okresu dodatkowego zasiłku opiekuńczego na podstawie dotychczasowego brzmienia specustawy.
Rada Ministrów (w drodze rozporządzenia) będzie uprawniona do wydłużenia okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
Podstawa prawna: art. 1 pkt 3) ustawy o COVID-19
Zawieszenie obowiązku wykonywania okresowych badań pracowniczych
Uchwalone przepisy przewidują zawieszenie obowiązku wykonywania okresowych badań lekarskich przewidzianych m.in. przepisami Kodeksu pracy.
Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii badania trzeba będzie wykonać w okresie nie dłuższym niż 60 dni od dnia odwołania danego stanu.
UWAGA! Zawieszenie stosowania przepisów nie obejmuje przeprowadzenia badań wstępnych i kontrolnych. W przypadku tego typu badań, w braku dostępności do lekarza medycyny pracy, mogą być one przeprowadzone w trybie zdalnym przez innego lekarza. Orzeczenie takie włącza się do akt osobowych. Traci ono moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Podstawa prawna: art. 1 pkt 11) ustawy o COVID-19
Świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy / dofinansowanie do części kosztów wynagrodzeń
Przepisy przewidują, że pracodawca (po spełnieniu określonych warunków) będzie uprawniony do złożenia wniosku o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych:
- przestojem ekonomicznym lub
- obniżonym wymiarem czasu pracy.
W przypadku przestoju ekonomicznego pracownikowi pracodawca będzie mógł wypłacać wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, ale nie niższe niż minimalne. Wynagrodzenie to będzie mogło być dofinansowywane do wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
Przedsiębiorca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 będzie mógł ograniczyć wymiar czasu pracy o 20 %, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne. Wynagrodzenie to będzie mogło być dofinansowywane do wysokości jego połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku o dofinansowanie.
UWAGA! Świadczenia przysługują przez łączy okres 3 miesięcy przypadających od daty złożenia wniosku. Rada Ministrów może w drodze rozporządzania przedłużyć ten okres.
Ustawa przewiduje także, w odniesieniu do mikro, małych i średnich przedsiębiorców możliwość ubiegania się od dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne od tycich wynagrodzeń. Organem właściwym w tym przypadku będzie starosta. Wniosek należy kierować do właściwego powiatowego urzędu pracy.
WAŻNE! Pracodawca może skorzystać tylko z jednej formy dofinansowania.
Podstawa prawna: art. 15g i art. 15 zzb ustawy o COVID-19
Elastyczny czas pracy
Ustawa przewiduje także pewne propozycje w zakresie uelastycznienia czasu pracy w odcieniu do pracodawców dotkniętych skutkami rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19, u których nastąpił spadek obrotów i jednocześnie którzy nie zalegają z regulowaniem zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FGŚP, FP i FS do końca trzeciego kwartału 2019 r.
Można będzie skorzystać z:
- ograniczenia nieprzerwanego odpoczynku dobowego do nie mniej niż 8 godzin i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego do nie mniej niż 32 godzin,
- uproszczonych zasad wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy,
- zawarcia porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami.
Ponadto pracodawcy, którzy zatrudniają pracowników w przedsiębiorstwach zapewniających funkcjonowanie obiektów infrastruktury krytycznej, ich podwykonawców lub dostawców oraz na stacjach paliw będą mogli także na czas oznaczony, nie dłuższy niż do czasu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii:
- zmienić system lub rozkład czasu pracy w sposób niezbędny dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji,
- polecić pracownikom świadczenie pracy w godzinach nadliczbowych w zakresie i w wymiarze niezbędnym dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa lub stacji.
Podstawa prawna: art. 15x i art. 15zf ustawy o COVID-19
