Kara umowna zapłacona przez niesolidnego podwykonawcę nie stanowi KUP
Do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczać kar umownych. Zdaniem fiskusa podatnik ponosi odpowiedzialność za odpowiedni dobór podwykonawców.
Stanowisko takie wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 8 czerwca 2018 r. (0111-KDIB1-1.4010.193.2018.1.BK).
Jak wynika ze stanu faktycznego Wnioskodawca jest spółką projektującą oraz produkującą stacje ładowania wysokiej mocy dla samochodów pasażerskich, autobusów i ciężarówek. Jest on jednym z pionierów elektromobilności i jednym z liderów infrastruktury ładowania wysokiej mocy w Europie. Jeden ze stałych kontrahentów złożył zamówienie na wyprodukowanie towaru. Wnioskodawca zlecił wyprodukowanie towaru podwykonawcy. Wykonawca, mimo zapewnień nie wykonał towaru w terminie. Wnioskodawca podjął próbę mającą na celu znalezienie nowego podwykonawcy, natomiast ze względu na innowacyjność rozwiązań oraz niewielki rynek producentów towarów związanych z elektromobilnością, działania te nie przyniosły rezultatu. W konsekwencji Wnioskodawca zmuszony był do zapłaty kary umownej na rzecz kontrahenta.
W związku z tym zadał on pytanie: Czy kara umowna przedstawiona w stanie faktycznym może zostać uznana za koszt uzyskania przychodu?
Zdaniem Wnioskodawcy, kara ta stanowi koszt uzyskania przychodu. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Żadna z tych sytuacji nie miała w przedmiotowym przypadku miejsca. Termin dostarczenia towaru został przekroczony nie z winy Wnioskodawcy. Wnioskodawca powołał się ponadto na ogólne zasady ponoszenia kosztów podatkowych i art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Wskazał iż nie działał on nieracjonalnie. Dodał, że zapłata kary miała na celu utrzymanie dobrych relacji z kontrahentem, z którym w dalszym ciągu współpracuje.
Organ podatkowy nie zgodził się z takim stanowiskiem. Uznał, że faktycznie przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT nie przewiduje sytuacji opisanej w stanie faktycznym, niemniej jednak mimo tego możliwość zaliczenia kary do kosztów podatkowych winna być oceniona z punktu zasad ogólnych tj. w kontekście związku z uzyskaniem przychodu, zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła. Nie oznacza to zatem, że każda kara umowna, naliczona przez uprawnionego, może stanowić koszt uzyskania przychodu. Istotnym jest bowiem w tym względzie, aby zapłacenie kary umownej nie było związane z nieprawidłowościami, których powstanie zostało spowodowane (zawinione) przez podatnika (np. wyboru tańszego, lecz nierzetelnego podwykonawcy, opóźnień związanych z nadzorowaniem podwykonawcy w trakcie realizacji usługi). W konsekwencji organ stwierdził, że nie sposób uznać za koszt uzyskania przychodów kary umownej, którą kontrahent obciążył Wnioskodawcę, bowiem to Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za odpowiedni dobór podwykonawców.
Końcowo organ dodał także, że pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia wydatku w postaci kary umownej do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej.
