Koszty hipotetycznych odsetek od kapitału własnego
W związku z przekazaniem zysku na kapitał zapasowy lub rezerwowy, lub wniesieniem dopłaty do spółki możliwe jest zaliczenie do kosztów podatkowych kwoty tak zwanych „hipotetycznych odsetek”.
Zasada obliczania kosztu z tytułu hipotetycznych odsetek od kapitału własnego znajdują uregulowanie w art. 15cb ustawy o CIT.
Wysokość kwoty możliwej do uznania za koszt uzyskania przychodu obliczana jest w oparciu o iloczyn stopy referencyjnej NBP obowiązującej w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok podatkowy (w którym rozpoznawany jest koszt) powiększonej o 1 punkt procentowy oraz kwoty:
- dopłaty wniesionej do spółki w trybie i na zasadach określonych w KSH,
- zysku przekazanego na kapitał rezerwowy lub zapasowy spółki.
Rok w którym koszt jest rozpoznawany |
Stopa referencyjna NBP na ostatni dzień roboczy roku poprzedzającego rok podatkowy |
Oprocentowanie stosowane do obliczenia kosztu w danym roku |
2020 |
1,5% |
2,5% |
2021 |
0,1% |
1,1% |
2022 |
1,75% |
2,75% |
Na dzień 15 lutego 2022 wysokość stopy referencyjnej wynosi 2,75%, tym samym (o ile oczywiście do końca roku nie będzie kolejnych podwyżek stóp), wysokość oprocentowania właściwego w 2023 r. wyniesie 3,75%.
Co ważne koszt przysługuje w roku wniesienia dopłaty lub podwyższenia kapitału rezerwowego (zapasowego) oraz dwóch kolejnych latach podatkowych.
Obliczając wysokość kosztu w danym roku podatkowym bierzemy pod uwagę oprocentowanie właściwe dla danego roku, w którym koszt rozpoznajemy, a nie to co obowiązywało w roku, w którym został podwyższony kapitał.
Tak np. interpretacja indywidualna z 4 stycznia 2022 r. (0111-KDIB1-3.4010.585.2021.1.MBD)
Przykład
Spółka w roku 2020 r. podjęła uchwałę o zatrzymaniu zysku za 2019 r. i podwyższeniu kapitału zapasowego o kwotę 1 mln zł. W związku z powyższym będzie miała prawo do rozpoznania kosztu w latach 2020 - 2022 w kwocie:
- 25.000 zł - w roku 2020 (1 mln * 2,5%),
- 11.000 zł - w roku 2021 (1 mln * 1,1%),
- 27.500 zł - w roku 2022 (1 mln * 2,75%).
Przy czym łączna kwota kosztów odliczona w danym roku nie może przekroczyć kwoty 250.000 zł.
Co ważne, aby koszty mogły być rozpoznane to zwrot dopłaty lub podział i wypłata zysku nie mogą nastąpić wcześniej niż po upływie 3 lat licząc od końca roku, w którym dopłata została wniesiona do Spółki, lub została podjęta uchwała o zatrzymaniu zysku w Spółce.
Niespełnienie tego warunku (czyli zwrot dopłaty wcześniej niż po upływie 3 lat licząc od końca roku jej wniesienia do spółki), powoduje konieczność rozpoznania przychodu w kwocie równej rozpoznanym kosztom, w roku podatkowym w którym dokonano zwrotu dopłaty.
Należy wskazać, że przepis ten stosowany był po raz pierwszy do roku podatkowego rozpoczętego po 31.12.2019 roku. Jednocześnie dopuszczono możliwość jego zastosowania również do dopłat i zysków przekazanych na kapitały po 31.12.2018 r. (czyli zasadniczo w roku 2019). W takim przypadku uznaje się że do wniesienia dopłaty i przekazania zysku doszło w roku rozpoczętym po dniu 31.12.2019 r. Tak więc zysk zatrzymany w 2019 r. jest traktowany analogicznie, jak zysk zatrzymany w roku 2020.
Przykład 2
Spółka podjęła w 2019 r. uchwałę o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy w kwocie 500.000 zł, a w roku 2020 r. uchwałę o przekazaniu zysku na kapitał zapasowy w kwocie 1.000.000 zł.
Tym samym na potrzeby obliczenia kosztów uznaje się że w roku 2020 r. została przekazana na kapitał zapasowy kwota 1.500.000 zł.
Tak więc wysokość kosztu w latach 2020 - 2022 r. wyniesie:
- 37.500 zł - w roku 2020 (2,5%* 1.500.000 zł),
- 16.500 zł - w roku 2021 (1,1%* 1.500.000 zł),
- 41.250 zł - w roku 2022 (2,75%* 1.500.000 zł).
Przepisy ustawy o CIT nie precyzują kiedy ten koszt może być rozpoznany. Wydaje się możliwe rozpoznanie tego kosztu już na początku danego roku, (w zakresie dopłat oraz przekazanego zysku w latach poprzedzających rok podatkowy), oraz w momencie dokonania dopłaty (przekazania zysku na kapitały) w zakresie kosztu rozpoznawanego w roku podatkowym dokonania dopłaty. Tym samym koszt kapitału własnego może być uwzględniany również na etapie obliczania zaliczek.