Nawet incydentalna umowa pożyczki może podlegać pod VAT
Umowa pożyczki podlega podatkowi VAT, o ile pożyczki udziela czynny zarejestrowany podatnik, nawet w okolicznościach braku w przedmiocie działalności podatnika działalności finansowej.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT - zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Na temat objęcia umowy pożyczki zakresem przedmiotowym ustawy o VAT wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 29 stycznia 2021 r. (0111-KDIB3-1.4012.986.2020.2.KO). Wątpliwości miała spółka, która jest czynnym podatnikiem VAT, ale w przedmiocie działalności nie ma wpisanych usług udzielania pożyczek ani innej działalność finansowej. Dotychczas spółka nie prowadziła działalności w zakresie udzielania pożyczek, jednakże okazjonalnie została podpisana umowa pożyczki, w ramach której spółka udzieliła innej spółce, będącej podatnikiem VAT, oprocentowaną pożyczkę. Spółka zapytała się, czy pożyczka udzielona w przedstawionym stanie faktycznym korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.
Organ podatkowy uznał, iż wskazana we wniosku usługa udzielenia pożyczki stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, przy czym czynność ta korzysta ze zwolnienia od tego podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT.
Stanowisko to różni się od stanowisk prezentowanych dotychczas przez sądy (np. Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 28 lipca 2020 r. I SA/Gl 203/20), które dotychczas twierdziły, iż incydentalne udzielenie pożyczki, niezwiązane z zawodowym prowadzeniem działalności w tym zakresie nie podlega podatkowi VAT, a zatem nie może być z tego podatku zwolniona. Bez znaczenia dla organów wówczas była kwestia udzielenia pożyczki za oprocentowaniem, które stanowiło dla wnioskodawców przychody. W dotychczas prezentowanych stanowiskach sądów konieczny do skorzystania ze zwolnienia z VAT był profesjonalizm charakterystyczny dla działalności właściwej podmiotom świadczącym usługi finansowe.
Taka interpretacja jest korzystna dla podatników z uwagi na wyłączenie z podatku od czynności cywilnoprawnych, które dotczy czynności, w przypadku których przynajmniej jedna ze stron transakcji jest zwolniona z tytułu dokonania danej czynności. Wobec tego skoro przedmiotowa pożyczka jest zwolniona z podatku od towarów i usług, to będzie ona również wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
