• Podatki dochodowe
• VAT
• Podatek od nieruchomości
• Inne podatki
  • PCC
  • Podatek od spadków i darowizn
  • Akcyza
• Ordynacja podatkowa
• Prawo cywilne i gospodarcze
• Prawo bilansowe
• Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych
• Newslettery

Ulga dla klasy średniej a wspólne rozliczenie małżonków

Wprowadzenie tzw. „ulgi dla klasy średniej” z założenia miało złagodzić skutki zmian w zakresie odliczania składki zdrowotnej. Rozwiązanie to jednak wywołało wiele wątpliwości wśród podatników – m.in. w zakresie sposobu weryfikacji, czy podatnik będzie uprawniony do skorzystania z ulgi rozliczając się wspólnie z małżonkiem.  

Z ulgi dla klasy średniej mogą skorzystać osoby, które uzyskują przychody z pracy na etacie oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegające opodatkowaniu na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej i wynoszące rocznie nie mniej niż 68 412 zł i nie więcej niż 133 692 zł.

W uproszczeniu ulga polega na odliczeniu od dochodu kwoty, która to jest ustalana w zależności od wysokości uzyskanych przychodów.

 Wysokość rocznej kwoty przysługującej ulgi wyliczymy według następujących wzorów:

- dla rocznych przychodów mieszczących się w przedziale od 68 412 zł do 102 588 zł:

(A × 6,68% - 4566 zł) ÷ 0,17

- dla rocznych przychodów mieszczących się w przedziale od 102 588 zł do 133 692 zł:

(A × (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17

gdzie „A” oznacza roczne przychody z pracy na etacie oraz z działalności gospodarczej.

Powyższe zasady ulegają pewnym modyfikacjom w sytuacji wyboru rozliczenia wspólnie z małżonkiem. W takim przypadku za „A” przyjmujemy połowę łącznych przychodów z pracy na etacie oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskanych przez oboje małżonków.

Jednocześnie pojawiły się wątpliwości, czy weryfikując uprawnienie do skorzystania z ulgi przy wspólnym rozliczaniu się małżonków (tj. czy mieścimy się w przedziale rocznych przychodów od 68 412 zł do 133 692 zł), a także obliczając wysokość ulgi, powinno brać się pod uwagę kwotę połowy łącznych przychodów małżonków czy też przychody każdego z małżonków oddzielnie. Problemu nie byłoby w sytuacji, gdy każdy z małżonków mieściłby się w danym przedziale rocznych przychodów – jednak pojawiał się on już w sytuacji, gdy np. przychody mieszczące się w przedziale osiągałby tylko jeden z małżonków.

Ministerstwo Finansów w opublikowanym na swoich stronach internetowych „Podręczniku Reforma Polski Ład” wyjaśniło, że przy wspólnym rozliczaniu się małżonków możliwość skorzystania z ulgi mogą oni weryfikować na podstawie wybranej, korzystniejszej dla siebie metody, tj. mogą obliczyć ulgę od połowy swoich łącznych przychodów albo od indywidualnych przychodów – o ile oczywiście w danym przypadku wysokość przychodów mieści się w ustawowym przedziale. Tym samym, gdy przy wspólnym rozliczeniu małżonków połowa łącznych przychodów małżonków będzie mieściła się w ustawowym przedziale, małżonkowie będą mogli skorzystać z ulgi nawet jeśli żaden z nich, biorąc pod uwagę indywidualnie uzyskiwane przychody, przy samodzielnym rozliczeniu nie mógłby skorzystać z ulgi.

Przykład 1.

Zgodnie z powyższym przykładem, uwzględniając wysokość indywidualnych przychodów, żaden z małżonków nie skorzysta z ulgi dla klasy średniej – przychód żony jest za wysoki, natomiast męża – za niski (ulga dla klasy średniej nie obejmuje przychodów z umowy zlecenia). Biorąc pod uwagę wyjaśnienia MF, małżonkowie w analizowanej sytuacji mogą jednak skorzystać z ulgi przy wspólnym rozliczeniu, obliczając ulgę na podstawie połowy ich łącznych przychodów – bowiem wysokość połowy  ich łącznych przychodów z umowy o pracę mieści się w ustawowym przedziale. Zatem każdy z małżonków obliczy dla siebie ulgę w następujący sposób:

(85 000 zł × 6,68% - 4566 zł) ÷ 0,17 = 6 541,18 zł – o taką kwotę każdy z małżonków będzie mógł pomniejszyć swój dochód przy wspólnym rozliczeniu

Przykład 2.:

Zgodnie z powyższym przykładem, uwzględniając wysokość indywidualnych przychodów, z ulgi dla klasy średniej mógłby skorzystać jedynie mąż – przychód żony z umowy o pracę jest za niski (ulga dla klasy średniej nie obejmuje przychodów z umowy o dzieło). Biorąc pod uwagę wyjaśnienia MF, by obaj małżonkowie mogli skorzystać z ulgi dla klasy średniej, mogą w tym celu przy wspólnym rozliczeniu obliczając ulgę uwzględnić połowę ich łącznych przychodów, bowiem w analizowanej sytuacji połowa ich łącznych przychodów z umowy o pracę mieści się w ustawowym przedziale.

Przy wspólnym rozliczeniu, przyjmując za podstawę obliczenia ulgi połowę łącznych przychodów, każdy z małżonków obliczy dla siebie ulgę w następujący sposób:

(70 000 × 6,68% - 4566 zł) ÷ 0,17 = 647,06 zł – o taką kwotę każdy z małżonków będzie mógł pomniejszyć swój dochód przy wspólnym rozliczeniu

Z kolei jeśli małżonkowie zdecydowaliby się na obliczenie ulgi z uwzględnieniem indywidualnych przychodów, mąż mógłby pomniejszyć swój dochód o następującą kwotę:

(90 000 × 6,68% - 4566 zł) ÷ 0,17 = 8 505,88 zł

W tym miejscu warto zaznaczyć, iż MF podkreśliło w „Podręczniku”, że jeżeli małżonkowie zdecydowali się na wykorzystanie połowy wspólnego przychodu do obliczenia podstawy ulgi, to nie mogą zastosować „mieszanego sposobu jej uwzględniania”. Oznacza to, że przy wyborze obliczenia ulgi na podstawie połowy łącznych przychodów oboje mogą skorzystać z ulgi obliczonej jedynie w taki sposób (w naszym przykładzie byłoby to 647,06 zł). Nie można tym samym postąpić tak, że w danym przykładzie żona pomniejszyłaby swój dochód o 647,06 zł, a mąż o 8 505,88 zł.