Uwaga na faktury wystawiane przed sprzedażą
Przepisy ustawy o VAT dopuszczają możliwość wystawienia faktury przed sprzedażą bądź otrzymaniem zaliczki, z zasady nie wcześniej jednak, niż na 60 dni (w stanie prawnym obowiązującym przed 2022 r. było to 30 dni).
Samo wystawienie wcześniejszej faktury - z wyłączeniem niektórych transakcji, przy których obowiązek podatkowy powstaje każdorazowo z chwilą wystawienia faktury (m.in. WDT, dostawa mediów) - nie powoduje skutków w VAT. Zaistnieją one dopiero w związku ze zdarzeniem, które dokument ten ma potwierdzać (odpowiednio w dacie dokonania dostawy, wykonania usługi albo otrzymania zaliczki). Niemniej wprowadzenie do obrotu wcześniejszej faktury wymaga zachowania ostrożności zarówno po stronie wystawcy jak i odbiorcy. Do czasu zrealizowania sprzedaży albo zapłaty zaliczki, dokument ten nie stanowi bowiem podstawy ani do wykazania VAT należnego, ani też nie może stanowić podstawy do odliczenia VAT naliczonego. Ponadto może też zdarzyć się, że czynność, do której odnosi się wcześniejsza faktura, nie zostanie wykonana w ogóle, albo nastąpi w terminie późniejszym niż 60 od wystawienia dokumentu. Co wówczas?
Przepisy Dyrektywy VAT nie określają terminu do wystawiania faktury przed sprzedażą albo zaliczką, więc wydawałoby się, że upływ terminu nakreślonego w krajowej ustawie nie spowoduje jakichkolwiek skutków. Niestety przeciwnego zdania są organy podatkowe. W ich ocenie, w przypadku, w którym zdarzenie objęte wcześniejszą fakturą z wykazaną kwotą VAT nie zaistnieje w ciągu 60 dni od jej wystawienia, faktura ta nie może już dokumentować faktycznych czynności, ale jako faktura wprowadzona do obrotu prawnego może rodzić obowiązek zapłaty wynikającej z niej kwoty podatku po stronie wystawcy. Rozwiązaniem jest wystawienie faktury korygującej.
Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 sierpnia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.363.2022.1.WN, cyt.:
„Zatem dopuszczalne jest wystawianie faktur przed otrzymaniem zaliczki. Jednak z powołanych przepisów wynika, że faktura może być wystawiona maksymalnie na 30 dni przed otrzymaniem zaliczki (cyt. wyżej art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2021 roku).
Jak już wspomniano, w przypadku gdy faktura, wystawiona wcześniej niż 30 dni przed zapłatą zaliczki, została wprowadzona do obrotu prawnego poprzez jej przekazanie kontrahentowi, wówczas istnieje możliwość wystawienia faktury korygującej, stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy, który obliguje podatnika do wystawiania faktury korygującej w sytuacji stwierdzenia pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury. Zatem po upływie 30 dni od wystawienia faktury (na nieotrzymaną w tym czasie zaliczkę) należałoby skorygować fakturę w zakresie podstawy opodatkowania i kwoty podatku (tj. „wyzerować” te pozycje).”
Kierując się oceną organu podatkowego należałoby tutaj dopowiedzieć, że w przypadku, w którym czynność objęta wcześniejszą fakturą (sprzedaż albo zaliczka), zostanie dokonana po upływie (aktualnie) 60 dni od jej wystawienia, dokument ten nie będzie mógł już stanowić pewnej podstawy do odliczenia VAT naliczonego. W takich okolicznościach nabywca, obok korekty przedwczesnej faktury, powinien otrzymać od sprzedawcy również „nową”, terminowo wystawioną fakturę potwierdzającą transakcję.
Uwaga – w zakresie sprzedaży ciągłej i dostawy mediów faktura może zostać wystawiona dowolnie wcześniej, pod warunkiem, że zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy.
