Zapłata dla rolnika niekoniecznie na rachunek z Białej Listy
Negatywne konsekwencje związane z płatnościami przelewowymi na rachunek nieujawniony w tzw. Białej licie podatników przy transakcjach przekraczających 15.000 zł powodują niekiedy nadmierną ostrożność przy weryfikacji numerów rachunków bankowych kontrahentów skutkującą nawet odmową zapłaty (o ile w świetle obecnych uregulowań w ogóle możliwa jest nadmierna ostrożność).
Tymczasem nie każda płatność przekraczająca limit zapłat „gotówkowych” musi być kierowana na rachunek z Białej listy. Obowiązek ten dotyczy bowiem zapłaty – w uproszczeniu – za fakturę wystawioną przez czynnego podatnika VAT, w ramach transakcji dla których odrębne przepisy wymagają zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego. Wymóg ten dotyczy zatem transakcji o których mowa art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców i obejmuje płatności realizowane pomiędzy przedsiębiorcami w rozumieniu przywołanej ustawy.
Rolnik, również ten zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, w odniesieniu do prowadzonej przez siebie działalności rolniczej nie jest przedsiębiorcą. Wynika to z wyłączenia stosowania przepisów Prawa przedsiębiorców m.in. do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego.
Konsekwencją powyższego jest brak podstaw i tym samym konieczności weryfikowania numeru rachunku bankowego przy płatnościach dokonywanych na rzecz rolników tytułu nabytych od nich produktów rolnych.
Powyższe znajduje potwierdzenie w indywidualnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 lutego 2020 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.621.2019.1.AT wydanej na gruncie przepisów ustawy o PIT, a dotyczącej zapłaty za produkty role dostarczane przez rolnika będącego czynnym podatnikiem VAT na jego rachunek osobisty. Czytamy w niej, że „dostawcy którzy są rolnikami – osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, zajmującymi się w ramach działalności rolniczej hodowlą bydła nie podlegają przepisom ustawy - Prawo Przedsiębiorców, w związku z czym nie podlegają wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jak również do Krajowego Rejestru Sądowego. Zatem nie ma do niego zastosowania również limit transakcji bezgotówkowych, wynikający z art. 15d updop.”
Problem weryfikacji rachunku bankowego nie dotyczy zapłaty za produkty rolne nabyte na podstawie faktur RR od rolników ryczałtowych. W tym przypadku nie mamy bowiem do czynienia ani z fakturą wystawioną przez podatnika VAT czynnego, ani też zawierającą kwotę podatku VAT.
Kwestia, na którą należy zwrócić uwagę przy płatnościach na rzecz rolników jest konieczność przestrzegania przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Potocznie przyjęło się, że przepisy ustawy stosuje się do transakcji handlowych pomiędzy przedsiębiorcami. Rolnicy nie posiadają statusu przedsiębiorcy (o czym wyżej), niemniej jednak zostali objęci uregulowaniami tego aktu. Oznacza to, że nieterminowe zapłaty za produkty rolne dostarczone przez rolnika (również ryczałtowego) powodują takie same konsekwencje jak opóźnione płatności na rzecz przedsiębiorców.
Czyli, dla przypomnienia: umówiony termin płatności co do zasady nie powinien przekraczać 30 dni – w niektórych przypadkach dni 60, wierzycielowi z mocy przepisów należą się odsetki i zryczałtowana rekompensata za koszty odzyskiwania należności, a przy opóźnieniach przekraczających dni 90 dłużnik jest zobowiązany zwiększyć podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.
