Projektowane zmiany w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy o podatku leśnym oraz ustawy o opłacie skarbowej (numer wykazu: UD72).
Zmiany proponowane przez Ministerstwo Finansów są następstwem m.in. wyroków Trybunału Konstytucyjnego sygn. SK 14/21 oraz SK 23/19.
Projekt zakłada zmiany w:
- podatku od nieruchomości,
- podatku rolnym,
- podatku leśnym,
- opłacie skarbowej,
- opłacie uzdrowiskowej.
Inicjatywa nowelizacji ma na celu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących aktualnych przepisów oraz doprecyzowanie obowiązujących regulacji w celu prawidłowego ich stosowania – w szczególności na gruncie pierwszego z wymienionych podatków.
Jakie zmiany czekają nas zatem w podatku od nieruchomości?
Wprowadzenie nowej definicji pojęcia „budynek” bez odwołania do przepisów prawa budowlanego (projektowany art. 1a ust. 1 pkt 1 upol)
Projekt nowelizacji zakłada utworzenie autonomicznej na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji „budynku” jako: „obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach, również w przypadku gdy jest on częścią obiektu wymienionego w poz. 1–6 załącznika nr 4 do ustawy”.
Budynkiem w rozumieniu ustawy będą zatem również wydzielone części obiektów kompleksowych i niejednorodnych m.in.: obiektów sportowych i obiektów rekreacji, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, czy też nadziemnych i podziemnych przejść dla pieszych oraz ciągów pieszych – które posiadają cechy budynku.
Wprowadzenie nowej definicji pojęcia „budowla” (projektowany art. 1a ust. 1 pkt 2 upol)
Projekt nowelizacji zakłada utworzenie autonomicznej na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji „budowli” – w części w formie załącznika do ustawy. W brzmieniu zaproponowanym przez Ministerstwo Finansów, „budowlą” będą wykonane z użyciem wyrobów budowlanych:
- obiekty wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową.
- części budowlane urządzeń, niestanowiących części budowli składającej się z obiektu wymienionego w załączniku nr 4 do ustawy oraz instalacji i urządzeń tworzących z nim całość techniczno-użytkową, tj. m.in. części budowlane kotłów i pieców przemysłowych,
- części budowlane elektrowni wiatrowych i elektrowni jądrowych,
- fundamenty pod maszyny oraz urządzenia, odrębne pod względem technicznym od tych maszyn i urządzeń,
- przyłącza do obiektu budowlanego.
Powyższe rozwiązanie jest odpowiedzią na wątpliwości będące przedmiotem sporów w zakresie prawnopodatkowego kwalifikowania niektórych kategorii obiektów np. silosów, czy zbiorników.
Wprowadzeniu definicji pojęcia „trwałego związania z gruntem” (projektowany art. 1a ust. 1 pkt 2c upol)
Projekt nowelizacji zakłada utworzenie autonomicznej na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych definicji „trwałego związania z gruntem”, jako: „takie związanie obiektu budowlanego z gruntem, które zapewnia mu stabilność i możliwość przeciwdziałania czynnikom zewnętrznym, mogącym go zniszczyć, spowodować przemieszczenie lub przesunięcie się na inne miejsce”.
Brak definicji tego pojęcia jest przyczyną wielu sporów, często w sprawach dotyczących obiektów, od których kwota podatku jest niska, lecz generujących nieproporcjonalnie wysokich kosztów lub nawet wyższych niż potencjalny dochód gminy z podatku. Ustawowe jego uregulowanie ma uprościć stosowanie przepisów w kontekście właściwej kwalifikacji na cele podatku od nieruchomości obiektów wskazanych w poz. 8 i 26 załącznika, czyli obiektów kontenerowych oraz obiektów wolnostojących tj. maszt antenowy, tablica reklamowa, oświetlenie zewnętrzne i inne.
Rozszerzenie stosowania opodatkowania według stawki określonej w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a upol na garaże wielostanowiskowe w budynkach mieszkalnych (dodawany ust. 2c w art. 1a upol)
W myśl projektowanych zmian do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dodaje się przepis wpływający na zasadę opodatkowania garaży wielostanowiskowych w budynkach mieszkalnych w brzmieniu: „Za część mieszkalną budynku uznaje się również garaż wielostanowiskowy w budynku mieszkalnym i stosuje się do niego stawkę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a.”
Zmiana ta jest pokłosiem wyroku wydanego przez Trybunał Konstytucyjny o sygn. 23/19 i ma na celu ujednolicenie opodatkowania w wyżej wymienionej sprawie.
Jednocześnie zauważyć należy, że jeżeli garaże wielostanowiskowe w budynkach mieszkalnych, stanowią współwłasność dwóch lub więcej osób – to na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych funkcjonują jako odrębny przedmiot opodatkowania (art. 3 ust. 4 i 4a upol).
Z tego względu w projekcie nowelizacji wskazany został obowiązek złożenia w 2025 r. informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych na formularzu IN-1 przez współwłaścicieli garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym.
Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu: w związku z wejściem w życie projektowanego przepisu, złożenie informacji umożliwi organom podatkowym pozyskanie informacji na temat wielkości powierzchni do opodatkowania według stawki stosowanej do opodatkowania budynków mieszkalnych, gdyż aktualnie powierzchnia ta jest wykazywana w powierzchni użytkowej budynków pozostałych w Informacji IN-1. W razie niezłożenia informacji, organ podatkowy wyda decyzję na podstawie danych wynikających z informacji złożonej przed 31 grudnia 2024 r.
Techniczne złożenie informacji ma odbywać się według zasad ogólnych przewidzianych w art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Wprowadzenie zmian w zakresie zwolnień w podatku od nieruchomości
Zmiany te dotyczą:
- nadania nowego brzmienia art. 7 ust. 1 pkt 3 upol określającego zwolnienie z podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków i budowli na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego - Ministerstwo Finansów proponuje przywrócenie brzmienia przepisu sprzed zmiany wprowadzonej od 1 stycznia 2022 r. w celu ograniczenia ubytków dochodów gmin spowodowanych nieuzasadnionym rozszerzeniem zakresu zwolnienia.
- dodania przepisu art. 7 ust. 1a upol mającego na celu wyłączenie stosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości dla infrastruktury kolejowej w zakresie gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład terminala towarowego – Ministerstwo Finansów wprowadza wyłączenie stosowania zwolnienia określonego w art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 1c upol – celem zapewnienia zgodności przepisów upol z art. 108 ust. 3 TFUE (po postępowaniu notyfikacyjnym przeprowadzonym przez KE).
- nadanie nowego brzmienia art. 7 ust. 2 pkt 5 upol określającego zwolnienie dla instytutów badawczych – Ministerstwo Finansów wprowadza ograniczenie zakresu zwolnienia podmiotowego instytutów badawczych z podatku od nieruchomości, tak aby zwolnieniem były objęte instytuty wyłącznie w odniesieniu do nieruchomości lub ich części, zajętych na działalność, o której mowa w art. 2 ust. 1–3 ustawy o instytutach badawczych.
Projektowana ustawa ma wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.