Sprzedaż mieszkania po rozwodzie - skutki w PIT.
W przypadku sprzedaży mieszkania nabytego do majątku odrębnego w wyniku podziału majątku pomiędzy byłymi małżonkami, dla podatku PIT, znaczenie ma data nabycia mieszkania do majątku wspólnego małżonków.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał kolejną interpretację potwierdzającą tezę zaprezentowaną w uchwale podjętej przez NSA z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17. Zgodnie z ww. tezą, dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „updof”) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.
W interpretacji indywidualnej z dnia 7 sierpnia 2019 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.346.2019.1.LS Wnioskodawczyni zadała pytanie dotyczące obowiązku opodatkowania podatkiem dochodowym dokonanego przez nią w 2017 r. odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego oraz obowiązku złożenia zeznania PIT–39 za 2019 rok.
Prawo do lokalu mieszkalnego Wnioskodawczyni nabyła wspólnie z małżonkiem 7 kwietnia 2004 r., natomiast 10 kwietnia 2013 r. nastąpił rozwód. Wskutek umowy o podział majątku wspólnego z 29 maja 2013 r. Wnioskodawczyni otrzymała pełne prawo do lokalu o wartości 150 000 zł z obowiązkiem spłaty byłemu mężowi 50 tys. zł, ten z kolei zrzekł się praw do lokalu. W dniu 18 lipca 2017 r. Wnioskodawczyni sprzedała mieszkanie za kwotę 172 tys. zł. W związku z takim stanem faktycznym wątpliwości Wnioskodawczyni budziła kwestia powstania obowiązku podatkowego, bowiem zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c updof, źródło przychodów stanowi odpłatne zbycie:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów
- jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Kwestią decydującą w zakresie wystąpienia obowiązku opodatkowania odpłatnego zbycia lokalu było zatem ustalenie momentu nabycia lokalu mieszkalnego przez Wnioskodawczynię.
Organ potwierdził stanowisko Wnioskodawczyni i uznał, że dokonane w 2017 r. odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego nie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 updof, co za tym idzie Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z ww. tytułu oraz do złożenia zeznania PIT-39 za 2019 rok.
W uzasadnieniu organ powołał się na art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zgodnie z którym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Co istotne, wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale. Stanowisko to zgodne jest z przytoczoną powyżej tezą zawartą w uchwale podjętej przez NSA 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17, która jednoznacznie stwierdza, iż datą nabycia lub wybudowania nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) updof w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.
Argumentacja zawarta w tejże uchwale ma zastosowanie również w sytuacji, w której do nabycia udziału w nieruchomości dojdzie np. po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej w wyniku umowy. Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej.
Mając powyższe na uwadze, Dyrektor Informacji Skarbowej za datę nabycia lokalu mieszkalnego w omawianej sprawie uznał datę jej zakupu do ustawowej wspólności majątkowej, tj. 7 kwietnia 2004 r., w związku z czym to od tej daty należało liczyć bieg terminu pięcioletniego, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 updof. Zgodnie z tym stanowiskiem, odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego, dokonane w dniu 18 lipca 2017 r. nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym został on zakupiony do majątku wspólnego małżonków, a zatem sprzedaż ta nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b updof.
Niniejsze stanowisko jest zgodne ponadto z linią orzeczniczą prezentowaną m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2018 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.12.2018.1.SR, interpretacji indywidualnej z dnia 9 lutego 2018 r., sygn. 0115-KDIT2-3.4011.71.2017.1, czy też w interpretacji indywidualnej z dnia 8 lutego 2018 r., sygn. 0114-KDIP3-2.4011.404.2017.1.AK1.
