Wydatki na kształcenie przedsiębiorcy w kosztach podatkowych
W sytuacji, gdy formalne wymogi prowadzenia działalności w danym obszarze obligują przedsiębiorcę do kształcenia to wówczas wydatki związane z kształceniem mogą stanowić koszty podatkowe.
W przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych bardzo dużo wątpliwości wzbudzają wydatki ponoszone na kształcenie się osoby, która prowadzi działalność gospodarczą. Wydawałoby się bowiem że wydatki te powinny być oceniane w kontekście ich celowości i związku z działalnością gospodarczą, a zatem przedsiębiorca powinien być w stanie wykazać, że wydatki te są związane z prowadzoną przez niego działalnością. A zatem jeżeli dana wiedza jest przydatna w kontekście prowadzonej działalności, to wydatki na jej zdobycie powinny stanowić koszty podatkowe. Niestety organy podatkowe, oceniają takie wydatki jako ponoszone na cele osobiste takiej osoby, które wobec tego nie mogą stanowić kosztów podatkowych.
Należy w tym zakresie wskazać na jeszcze jeden ważny aspekt. W przypadku niektórych zawodów wprost wymagane jest od danej osoby dokształcanie się. Dotyczy to np. zawodów zaufania publicznego, np. określonych zawodów prawniczych, gdzie występuje obowiązek uzyskania przez daną osobę określonej ilości punktów kwalifikacyjnych.
Jednym z takich zawodów są komornicy sądowi. Jeden z komorników, złożył wniosek o interpretację indywidualną, w zakresie uczestnictwa przez niego w studiach doktoranckich, mających charakter odpłatny. Rozprawa doktorska ma być związana z tematyką egzekucji sądowej, a więc z wykonywaną przez niego pracą.
Co istotne wnioskodawca wskazał na przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, obligujące komorników do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Jedną z form podnoszenia kwalifikacji zawodowych jest uzyskanie stopnia doktora z zakresu nauk prawnych. Brak podnoszenia kwalifikacji jest podstawą do wykluczenia zawodu.
Jednocześnie podatnik wskazał, że dokształcanie się zapewnia możliwość lepszego wykonywania zawodu, co jest niezbędne z uwagi na niespójność i niejasność przepisów. Dzięki temu będzie możliwe wykonywanie przez niego zadań, zgodnie z przepisami.
W związku z powyższym, w ocenie wnioskodawcy może on wydatki ponoszone w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych (w tym opłata za studia, koszty nabycia publikacji naukowych, koszty transportu zaliczyć do kosztów podatkowych).
Należy w tym zakresie zaznaczyć, że pomimo tego, że komornik nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, to jednak stosuje się do niego przepisy ustawy o PIT, dotyczące osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (zgodnie z art. 33 ustawy o komornikach sądowych).
Dyrektor KIS w wydanej interpretacji indywidualnej zaakceptował stanowisko wnioskodawcy, przyznając prawo do rozpoznania wydatków w koszty podatkowe. W interpretacji organ wskazał na kwestię obowiązku podnoszenia kwalifikacji zawodowych, jak również związku z prowadzoną działalnością.
Co istotne organ wskazał, że ciężar wykazania związku przyczynowego między wydatkami, a osiągnięciem przychodów spoczywa na podatniku.
Należy mieć nadzieję, że podobne stanowisko będą organy podatkowe zajmować w przypadku innych wydatków na kształcenie się przedsiębiorcy. Decydującą kwestią dla zaliczenia wydatku na szkolenie się przedsiębiorcy do kosztów powinno być to, czy wiedza i umiejętności uzyskiwane w ramach danego kształcenia są przydatne, z uwagi na prowadzoną przez podatnika działalność. Tym samym istotne dla oceny danego wydatku powinno być to, czy byłby on ponoszony również wówczas, gdyby przedsiębiorca nie prowadził danego rodzaju działalności.
Należy w tym zakresie zaznaczyć, że przedstawiciele innych zawodów prawniczych (np. doradcy podatkowi) także są zobowiązani do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Nie wydaje się jednak, że ta kwestia obligatoryjnego charakteru podnoszenia wiedzy powinna być kluczowa dla oceny możliwości zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych, choć oczywiście jeżeli udział w kształceniu jest konieczny, to wówczas zwiększa to racjonalność danego wydatku w oczach organów podatkowych.
Tym samym również w przypadku, gdy dany wydatek nie musi być ponoszony (czyli przedsiębiorca nie jest zobowiązany do podnoszenia kwalifikacji zawodowych), to jednak poniesienie wydatku może być zasadne z uwagi np. na dostosowanie się do zmian przepisów prawnych, lub wejścia na nowy rynek. Tym samym taki wydatek powinien być zaliczany do kosztów podatkowych.
interpretacja indywidualna z 2024-10-04 (0115-KDIT3.4011.641.2024.1.JS)
