Zakup przyłącza od osoby fizycznej nie podlega PCC
Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, które odkupują od osób fizycznych przyłącza, nie muszą od takich transakcji uiszczać podatku od czynności cywilnoprawnych.
Czasami zdarzają się sytuacje, że osoby fizyczne z własnych środków i we własnym zakresie budują urządzenia wodociągowo-kanalizacyjnych, które następnie są zbywane na rzecz przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne (czy też Gminy) na podstawie stosownych, zawieranych w tym zakresie umów. Podstawą prawną zawarcia takiej umowy jest art. 31 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków. Przedmiotoway przepis wskazuje, że osoby, które wybudowały z własnych środków urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, mogą je przekazywać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu, na warunkach uzgodnionych w umowie.
W takich stanach faktycznych przedsiębiorstwa „odkupując” przyłącza od osób fizycznych mają wątpliwości, czy zawierane w tym zakresie umowy podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, głównie z uwagi na fakt, że w katalogu czynności podlegających temu podatkowi wymienione są między innymi umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
Na szczęście organy podatkowe prezentują w tym zakresie przychylne podatnikom stanowisko. W wydawanych, pozytywnych indywidulanych interpretacjach wskazują, że charakter prawny umów odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych jest inny od umów sprzedaży, które podlegają podatkowi PCC.
W doktrynie wskazuje się, że umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych stanowi specyficzną umowę nienazwaną. Zawarcie takiej umowy w tym przypadku regulują, nie przepisy Kodeksu cywilnego, lecz przepisy zamieszczone w ustawie szczegółowej, tj. ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków. Art. 31 tej ustawy należy traktować jako lex specjalis wprowadzający szczególną kategorię umów nienazwanych. Ważne jest także, że istotą zawieranych w tym zakresie umów jest zrekompensowanie osobom fizycznym (odbiorcom usług) poniesionych przez nich wydatków na wybudowanie urządzeń. A zatem skoro zawarta przez strony umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodno-kanalizacyjnych nie jest umową sprzedaży, to nie mieści się w katalogu umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z tego względu umowa ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Takie stanowisko zaprezentował ostatnio Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji Indywidualnej z dnia 24 lutego 2015 r. (IBPBII/1/436-364/14/ASz), wcześniej zaś Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, w interpretacji z 8 kwietnia 2013 r., (ILPB2/436-17/14-2/MK).
