Wybór formy opodatkowania poprzez oświadczenie zawarte w tytule przelewu
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22.02.2024 r. sygn. II FSK 710/21 uznał, że wskazanie w tytule przelewu wybranej przez podatnika formy opodatkowania (sprawa dotyczyła podatku liniowego) stanowi dla podatnika skuteczną formę oświadczenia o wyborze tej formy opodatkowania.
Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o PIT, podatnicy mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, tj. mają prawo wybrać opodatkowanie osiąganych przez siebie dochodów z działalności gospodarczej wg stawki liniowej.
Przepis ten wskazuje także, że podatnicy, którzy chcą być opodatkowani liniowo, są obowiązani do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzonego na piśmie oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego.
Dla zastosowania liniowej stawki 19% w działalności gospodarczej konieczne jest zatem spełnienie łącznie następujących przesłanek:
- złożenie organowi podatkowemu oświadczenia woli o wyborze tego sposobu opodatkowania,
- sporządzenie tego oświadczenia na piśmie,
- zachowanie terminu do jego złożenia.
W wyroku z dnia 22 lutego 2024 r., sygn. II FSK 710/21, NSA zauważył, że w myśl art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
Natomiast w rozpoznawanej sprawie Skarżący złożył takie oświadczenie woli w tytule przelewu. Zgodnie z treścią tego oświadczenia, jego wpłatę należy zarachować na podatek liniowy. Interpretacja jego oświadczenia woli nie pozostawia wątpliwości, że dokonał wyboru formy opodatkowania w postaci 19% podatku liniowego. W innym przypadku nie deklarowałby i nie wpłacałby przecież zaliczek na PIT 36L.
Zdaniem NSA, Skarżący dochował także warunku pisemności oświadczenia poprzez wpisanie jego treści w tytuł przelewu. Należy w tym miejscu wyraźnie zaakcentować, że ustawodawca nie zastrzegł dla tego rodzaju oświadczenia formy pisemnej (tak uczynił przykładowo przy oświadczeniu o rezygnacji z opodatkowania stawką 19% - art. 9a ust. 2b ustawy o PIT w brzmieniu do 5 października 2021 r.). Powyższe oznacza, że wymóg pisemności został przez Skarżącego dochowany. Brak jest bowiem definicji legalnej zwrotu "sporządzenie czegoś na piśmie". Potocznie należałoby uznać, że oznacza to, że oświadczenie to powinno zostać sporządzone przy użyciu znaków alfabetu w celu utrwalenia wypowiedzi. Ten wymóg spełniony będzie także wówczas, gdy tekst zawarty został w tytule przelewu skierowanego do organu podatkowego. W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku o interpretację Skarżący wyraźnie zaznaczył, że to on złożył oświadczenie o treści zawartej w tytule przelewu. Skoro tak, to nie ma wątpliwości, co do jego autora i podpis pod treścią nie jest konieczny. Podpis byłby konieczny jedynie w przypadku, gdy nie byłoby wiadomym, kto oświadczenie woli złożył.
W sprawie przyjęto założenie, że Skarżący dochował terminu wskazanego w art. 9a ust. 2 ustawy o PIT. Tym samym spełnił wszystkie wymagane przez przepisy prawa warunki dal skutecznego złożenia oświadczenia o wyborze sposobu opodatkowania.
Wyrok NSA co prawda zapadł na kanwie przepisu art. 9a ust. 2 ustawy o PIT i związane jest z wyborem podatku liniowego jako formy opodatkowania. Niemniej jednak może być także istotnym rozstrzygnięciem dla podatników ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym osiąganym przez niektóre osoby fizyczne, sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku - według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego. Podatnik może złożyć oświadczenie, na piśmie, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym, przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1.
W przypadku wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jako formy opodatkowania ustawodawca również wskazuje, że należy złożyć ,,oświadczenie na piśmie”. Można więc oczekiwać, że zapadłe w przyszłości rozstrzygnięcia dotyczące wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w analogicznych okolicznościach będą wpisywać się w linię interpretacyjną prezentowaną przez NSA w analizowanym wyroku.
