Odroczenie obowiązku raportowania ESG o dwa lata dla małych, średnich i dużych jednostek
Ustawa z dnia 9 lipca 2025 roku zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025r., poz.1020) wprowadza istotne zmiany w harmonogramie wdrażania obowiązków sprawozdawczych wynikających z ustawy o rachunkowości oraz przepisów dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju.
Ustawa ma na celu implementacje dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/794 z dnia 14 kwietnia 2025 roku (Dz. Urz. UE L 2025/794) zwaną „stop the-clock”, która zmienia wcześniejsze dyrektywy dotyczące sprawozdawczości i należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Dyrektywa „stop the-clock”, jest częścią pierwszego pakietu uproszczeń w obszarze zrównoważonego rozwoju tzw. Omnibus I, ogłoszonego przez Komisje Europejską dnia 26 lutego 2025 roku. Celem pakietu są zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorców w Unii Europejskiej oraz poprawy ich konkurencyjności, szczególnie w kontekście rosnącej presji konkurencyjnej ze strony państw spoza UE.
Terminy raportowania ESG zgodnie ze zmienionymi przepisami:
- termin dla jednostek tzw. „drugiej fali”, czyli jednostki duże (inne niż Jednostki Zainteresowania Publicznego) i jednostki dominujące dużej grupy (kapitałowej) o określonej formie prawnej zostaje przesunięty z 2026 roku (za rok obrotowy 2025) na 2028 rok (za rok obrotowy 2027),
- termin dla jednostek tzw. „trzeciej fali”, czyli MŚP - emitenci z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) z wyłączeniem mikroprzedsiębiorstw, zostaje przesunięty z 2027 rok (za rok obrotowy 2026) na 2029 rok (za rok obrotowy 2028).
Dla wielu jednostek przesunięcie terminu raportowania pozwala na lepsze przygotowanie się do wdrożenia niezbędnych narzędzi IT, zbierania danych, budowania kompetencji oraz odroczenia kosztów związanych ze sporządzaniem sprawozdawczości niefinansowej. Ustawa przewiduje również możliwość dobrowolnego raportowania ESG przez podmioty, dla których może być to uzasadnione strategią biznesową lub oczekiwaniami inwestorów. Przedsiębiorstwa chcące pozostać atrakcyjne dla dostawców kapitału będą mogły przygotować raporty wcześniej.
Część firm (z tzw. grupy pierwszej) za rok obrotowy 2024 sporządza raport ESG w roku 2025. Są to największe jednostki zainteresowania publicznego (JZP, np. emitenci, banki, zakłady ubezpieczeń), które miały obowiązek raportowania do tej pory zgodnie z NFRD i JZP na czele największych grup kapitałowych.
Warte uwagi
Europejska Rada ds. Standardów Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) opublikowała projekt rewizji European Sustainability Reporting Standards (ESRS), wprowadzając znaczące uproszczenia dotychczasowych norm raportowania ESG w ramach dyrektywy CSRD.
Zakres i efekty uproszczeń
- Redukcja o 57% liczby obowiązkowych punktów danych („shall data points”).
- Zmniejszenie o 68% łącznej liczby wymagań (obowiązkowych i dobrowolnych).
- Skrócenie objętości dokumentów o 55% poprzez eliminację powtórzeń, uproszczenie oceny istotności oraz wprowadzenie mechanizmu wyjątków dla danych generujących nadmierne koszty.
Konsultacje potrwają do 29 września 2025 roku. Po zakończeniu konsultacji zmodyfikowany projekt ESRS zostanie przekazany Komisji Europejskiej do 30 listopada 2025 roku i poddany dalszej procedurze legislacyjnej.
