Świadczenie usług dietetycznych na rzecz osób zdrowych podlega opodatkowaniu VAT
Takie stanowisko zaprezentował Szef KAS zmieniając z urzędu czteroletnią interpretację indywidualną, której Wnioskodawczyni prowadzi usługi polegające na poradnictwie żywieniowo-dietetycznym on-line za pośrednictwem Internetu.
Stan faktyczny, na kanwie którego zmieniono stanowisko dotyczy dietetyczki, która udziela porad żywieniowo-dietetycznych on-line, w formie opracowywania diet i jadłospisów wraz z konsultacjami realizowanymi za pośrednictwem Internetu. Usługi te świadczone są zarówno na rzecz osób z problemami zdrowotnymi (m.in. zmagających się z insulinoopornością, chorobami autoimmunologicznymi, cukrzycą typu 1 i 2 itp.) w celu poprawy stanu ich zdrowia, jak też osób zdrowych w celu profilaktyki zachorowań.
Występując z wnioskiem o interpretację indywidualną, Wnioskodawczyni chciała uzyskać potwierdzenie, że świadczone przez nią usługi (objęte kodem PKD 86.90.E - pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana) korzystają ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT – argumentując, że służą one profilaktyce, zachowaniu, przywracaniu oraz poprawie zdrowia pacjenta.
W wydanej dnia 22 października 2020 r. interpretacji indywidualnej (znak: 0114-KDIP4-2.4012.407.2020.1.AS) Dyrektor KIS zgodził się z jej stanowiskiem, wskazując, że kobieta wykonuje zawód medyczny, więc ma prawo do zwolnienia z VAT, a warunkiem jego zastosowania jest na gruncie ustawy o VAT łączne spełnienie następujących przesłanek:
- przesłanki o charakterze przedmiotowym – dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a także
- przesłanki o charakterze podmiotowym – odnoszącej się do usługodawcy, który musi być podmiotem leczniczym bądź osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu ww. art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.
Niemniej, w przeciwieństwie do zaprezentowanego przez Dyrektora KIS pozytywnego dla podatniczki stanowiska uznającego, że świadczone przez nią usługi są zwolnione z VAT – Szef KAS zmienił podejście wskazując, że prawo do zwolnienia jest ograniczone, w zależności od tego, kto jest faktycznym usługobiorcą tychże usług.
Według Szefa KAS, porada dietetyka:
- jest zwolniona z VAT pod warunkiem, że dotyczy osób z problemami zdrowotnymi (m.in. osoby zmagające się z insulinoopornością, chorobami autoimmunologicznymi, cukrzycą typu 1 i 2 itp.),
- nie podlega zaś zwolnieniu z VAT, jeżeli z usługi korzysta osoba zdrowa w celach profilaktycznych.
Szef KAS argumentował:
„W odniesieniu do warunku podmiotowego zwolnienia (art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT), mając na uwadze rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, wskazać należy, że zawód dietetyka (legitymującego się nabyciem fachowych kwalifikacji) uznany jest za zawód medyczny. Zatem, w niniejszej sprawie spełniona została/będzie przesłanka podmiotowa. W konsekwencji usługi świadczone przez dietetyka korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT, pod warunkiem spełnienia również przesłanki przedmiotowej, tj. świadczone usługi służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.”
W odniesieniu zaś do warunku przedmiotowego:
„ Z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT wynika, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. (…) W sytuacjach, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem - nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT. Świadczenie usług dokonywane w ramach wykonywania zawodu medycznego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli usługi nie odpowiadają koncepcji opieki medycznej. Jeżeli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale raczej udzielanie pewnych porad, nie będzie miało zastosowanie zwolnienie od podatku.
W ślad za ustaleniami Trybunału w sprawie C-581/19 Frenetikexito należy uznać, że usługi polegające na wydawaniu zaleceń żywieniowych, które można porównać do usług coachingu żywieniowego, gdy są skierowane do osób zdrowych, chcących zadbać o nawyki żywieniowe oraz profilaktykę zachorowań, nie mogą być uznane za opiekę medyczną na podstawie art. 132 ust. 1 lit. b i lit. c Dyrektywy VAT, a tym samym powinny być opodatkowane podatkiem VAT.
Podsumowując powyższe stwierdzić należy, że świadczone przez dietetyków usługi (również on-line) np. polegające na prowadzeniu konsultacji dietetycznych, tworzeniu indywidualnie dopasowanych jadłospisów, czy też wydawaniu zaleceń żywieniowych dla osób chorych/z problemami zdrowotnymi, mają charakter profilaktyki i naprawy zdrowia, stanowią więc usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT. Tym samym tego rodzaju usługi - w określonych okolicznościach, tj. spełnieniu przesłanki podmiotowej - mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.
Natomiast celu zapobiegania chorobie, jej diagnozowania i leczenia oraz przywracania zdrowia nie mają porady dietetyczne świadczone na rzecz osób zdrowych, chcących wyrobić/poprawić własne nawyki żywieniowe, poprawić lub zachować zdrowie oraz profilaktykę zachorowań, uzyskać wiedzę na temat zdrowej i zbilansowanej diety czy też zadbać o sylwetkę.” – tym samym w uznaniu Szefa KAS usługi świadczone na rzecz osób zdrowych nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.
Interpretacja indywidualna z dnia 8 lipca 2024 r., znak: DOP7.8101.34.2024.FMLM.
W świetle literalnej wykładni art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT, zaprezentowana przez Szefa KAS zmiana w zakresie praktycznego stosowania wskazanego klucza podziału usług medycznych na zwolnione i podlegające opodatkowaniu VAT budzi jednakże wiele wątpliwości. Biorąc pod uwagę specyfikę działalności w zakresie zdrowia, w praktyce gospodarczej, próba rozdzielenia usług zwolnionych z VAT (na rzecz osób chorych) od usług opodatkowanych VAT (na rzecz osób zdrowych) może okazać się procesem niezwykle skomplikowanym, o ile niemal niemożliwym do realizacji.
Usługi te mogą być bowiem świadczone na rzecz osoby zdrowej, u której dopiero w efekcie podjętej z dietetykiem współpracy wykryte zostaną nieprawidłowości lub współpraca taka podejmowana będzie w celu diagnozy potencjalnie istniejących problemów zdrowotnych, które z uwagi na pozostawanie w uznanej normie diagnostycznej nie są wykrywalne na etapie rutynowych badań lekarskich.
Niemniej, w przypadku utrzymania tendencji do zmiany stanowiska w podobnych stanach faktycznych, przedstawicieli zawodów medycznych czekać mogą rewolucyjne zmiany w zakresie kwalifikacji usług podlegających zwolnieniu opodatkowania VAT.