VAT od kary umownej będącej opłatą dodatkową
Opodatkowaniu VAT podlegają czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej, na podstawie istniejącego stosunku prawnego i za wynagrodzeniem.
Odszkodowania i kary nieposiadające cechy zapłaty za skonkretyzowane świadczenie wzajemne nie są tym samym opodatkowane. O wyłączeniu z zakresu opodatkowania VAT nie decyduje jednak nazewnictwo, lecz charakter danej płatności (zaplata za wykonane świadczenie), zaś wymóg istnienia stosunku prawnego, na podstawie którego ma miejsce wykonanie świadczenia, należy rozumieć bardzo szeroko, gdyż ten stosunek może być dorozumiany.
Przypomniał o tym Szef KAS, zmieniając pismem z dnia 15 maja 2023 r., sygn. DOP7.8101.32.2023.FMLM interpretację indywidualną Dyrektora KIS potwierdzającą brak opodatkowania VAT kary umownej w postaci opłaty dodatkowej za brak biletu parkomatowego. W uzasadnieniu zmiany, Szef KAS, odwołując się do orzecznictwa TSUE dotyczącego opłat sankcyjnych pobieranych w przypadku niewywiązania się przez klienta parkingu z regulaminowych obowiązków, zauważył, cyt.:
„(…) w przypadku stwierdzenia braku biletu parkomatowego za wjazd na parking, korzystający z usługi parkowania zostaje przez Państwa obciążony karą umowną w postaci opłaty dodatkowej. Zatem w rozpatrywanej sprawie istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem kary umownej (w postaci opłaty dodatkowej) ze skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego).
Te dwa świadczenia – najem miejsca parkingowego oraz nałożenie kary umownej – są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie. (…)Tym samym będzie spełniona przesłanka istnienia związku pomiędzy zapłatą przez korzystającego z parkingu określonej kwoty pieniężnej a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że zapłata tej kwoty będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem, przedmiotowa kara umowna w postaci opłaty dodatkowej za brak biletu parkomatowego za wjazd na parking będzie stanowiła wynagrodzenie za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i w konsekwencji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy.”